Phân tích 1 mã cổ phiếu nên bắt đầu như thế nào?

Khi Ngọ nói chuyện nhiều về đầu tư, và được chia sẻ những vấn đề chung của các nhà đầu tư còn non tay nghề. Trừ những người mới 100% hoàn toàn, còn lại họ đều nói nào là cần tìm cổ phiếu tốt, lợi nhuận đều đặn, lợi thế cạnh tranh, định giá hấp dẫn, có điểm mua đúng. Nghe rất hay, và tựu chung kết quả là đa phần họ thua lỗ.

Cũng có người khác, thì thị trường chứng khoán Việt Nam, xào nấu, cờ bạc; tạm gọi sàn HOSE là HOSINO (phỏng theo Casino), và HASINO – tức gọi đây là sòng bạc. Đa phần cũng là thua lỗ.

Chỉ có 1 số ít người thực sự thắng lợi bền vững.

Thực tế, tiếp cận chứng khoán chung theo góc nhìn của 1 doanh nhân, 1 người phân tích tài chính, 1 người lướt sóng, hay 1 tay chơi cờ bạc chẳng phải sai. Quan trọng trong dài hạn, bạn có kiếm được tiền hay không?

Bây giờ, bản thân Ngọ cảm nhận mình là một người dễ chịu hơn trước đây – miễn là bạn hiểu nó là gì, và kiếm được tiền bền vững trong dài hạn, rủi ro hạn chế đều là đáng trân trọng cả. Bản thân Ngọ hướng đến, đầu tư chứng khoán giống như một doanh nhân.

Tất nhiên, một doanh nhân thuần túy sẽ khác với một doanh nhân đầu tư, khi nghiệp vụ cần là phân bổ vốn.

Cách tiếp cận thành công hướng cờ bạc

Giờ giả sử bạn tiếp cận chứng khoán với tư duy của 1 người chơi cờ bạc.

Nếu mục đích của bạn là kiếm tiền, và bạn tiếp cận  với tư duy mình của một nhà cái bạn sẽ thắng. Nếu bạn có những lợi thế hướng về phía mình một chút, giống như các nhà cái, thì về lâu dài bạn sẽ kiếm được khá đậm. Đó có lẽ, là điều mà trường học và đời sống ít hướng dẫn cho bạn – bởi số đông ít làm chủ trò chơi của mình.

Buffett, Charlie Munger là những người đánh bài bridge rất cừ. Buffett rất nghiền chơi bài, và ông nói rằng khi có thêm những người bạn tù cho chơi bài cùng, thì ở tù cũng không đến nỗi nào, hoặc khi ông chơi bài thì những cô gái khoải thân đi bên cạnh ông cũng không vấn đề gì – dạng kiểu vậy.

Lưu ý: Zeckhauser là giáo sư Kinh Tế Chính trị của Harvard, đồng thời là vô địch đánh bài Bridge.

Hay Peter Lynch, coi chứng khoán 1 phần giống như bài Poker. Hãy biết bỏ bài khi sở hữu những lá bài tệ, là nghệ thuật đánh bài dựa vào xác suất, cơ hội và rủi ro.

Thêm nữa, Nicolas Darvas với tác phẩm Phố Wall – Một Las Vegas khác . Hoặc Ed Thorp, ông là người thắng sòng bạc và ứng dụng tư duy này vào chứng khoán.

Quay lại vấn đề sòng bạc, mọi người đến với sòng bạc rồi thua lỗ, nhưng một lẽ tất nhiên. Nhưng Ngọ có 1 người “bạn của bạn” đã kiếm tiền rất đậm từ sòng bạc nhờ đánh poker. Những người gốc Việt nổi tiếng giới  poker như: Men Nguyễn, Scotty Nguyễn, David “The Dragon” Phạm, J.C Trần, Thắng Lưu, Kenny Trần, John Razor Phan…

Do đó mới có câu: “Đầu tư mà không hiểu thì giống đánh bạc, còn đánh bạc mà hiểu rõ thì sẽ thành đầu tư“.

Tất nhiên, tiếp cận chứng khoán như kiểu đánh bài như vậy, cũng là điều thú vị. Ngay dưởi là 1 slide nói về liệu pháp trò chơi của Thầy Thuốc Nhân Dân, Bác Sĩ CKII. L.T.Tr hướng dẫn lớp Ngọ trong môn Tâm bệnh học. (Bản thân Ngọ thích học – Ngọ dạy học nhưng bản thân là người thích học – có da thịt trong cuộc chơi nhỉ).

Cho nên đánh bài, nếu tư duy đúng cũng rất hữu ích trong cuộc sống, kinh doanh và đầu tư. Dù Ngọ không giỏi đánh bài, nhưng đối với Ngọ áp dụng tư duy đánh bài rất nhiều đấy.

Còn góc tiếp cận khác thì sao?

Ngọ đã dành nhiều chi tiết để minh họa rằng, chơi đánh bài cũng giúp tăng khả năng đầu tư, nhưng hãy xem đó là quá trình tư duy hơn là quá trình chơi cờ bạc. Hầu hết mọi người chơi cờ bạc theo kiểu thuần túy nên thua lỗ.

Còn nếu tiếp cận hướng doanh nhân, phân tích tài chính, lướt sóng, Toán học, Sinh học, Lịch sử… thì sao? Ngọ biết, rất nhiều người còn chưa bao giờ nghĩ chứng khoán liên đới gì tới Sinh lý học nữa, và có thể nói Ngọ là chém gió. Nhưng thực tế là có đấy.

Chứng khoán giống như 1 điểm đến, mục đích chúng ta đều muốn kiếm tiền thực thụ. Người tiếp cận từ hướng Đông đến, người thì hướng Tây, người thì hướng Nam, Bắc đều được cả.

Ngọ thực tế, không quá quan tâm hướng tiếp cận của bạn là gì? Ngọ chỉ muốn nói chuyện với những người thắng lợi đáng tin cậy, dựa vào hướng tiếp cận của họ; chứ không phải là nói tôi thắng – số chém gió không vượt thị trường nhưng phông bạt và nổ rất nhiều.

Bản thân Ngọ thích hướng tiếp cận kiểu doanh nhân hơn. Bởi nó hợp với Ngọ – thứ mà Ngọ thích thú và cũng học về nó. Thêm nữa, Ngọ cũng xem chứng khoán góc độ Toán học, bởi Ngọ cũng từng học chuyên Toán; và cũng vài thứ khác nữa, nhiều khi là 1 ván cờ vua hoặc 1 trận đánh bài!

Vậy phân tích 1 mã cổ phiếu bắt đầu thế nào?

Hầu hết mọi người nếu được học kỹ ở trường lớp sẽ luôn có 1 quy trình kiểu:

1. Xác định mục tiêu đầu tư.
2. Phân tích tài chính công ty.
3. Xác định triển vọng ngành nghề, và lợi thế doanh nghiệp.
4. Định giá cổ phiếu.
5. Phân tích kỹ thuật xác định điểm mua, điểm bán.
6. Đánh giá rủi ro tương quan lợi nhuận.
7. Ra quyết định và theo dõi.

Tất nhiên, nó có thể khác khác chút, những nhà đầu tư mới nhiều khi thấy đó thật hay ho, tuyệt vời. Thực tế, trong chứng khoán, đứa trẻ lớp 4, thậm chí nhỏ hơn – Ngọ sẽ hướng dẫn chúng biết cách thắng hầu hết các chuyên gia, mấy sếp chứng khoán, thầy dạy chứng khoán. Cho nên, đôi khi thấy nhiều thứ thật điên rồ.

Bản thân Ngọ chia sẻ với bạn bằng 1 thứ: “Vòng tròn năng lực” của mình.  Hãy bắt đầu biết giới hạn của mình trong đầu tư, bạn sẽ kiếm được nhiều tiền, và chỉ phân tích, đánh giá các mã đó trong phạm vi giới hạn năng lực đó. Bắt đầu bằng cách đó không phổ biến, nhưng bạn sẽ bền vững, đáng tiếc cho số đông vẫn ảo tưởng sức mạnh và tự tin thái quá. Và cũng đáng mừng cho số ít, vì có số đông thì số ít mới kiếm được tiền, giống như tiêu đề 1 cuốn sách: “Khi bạn đang tắc đường, thì tôi đang chơi golf”.

Cho nên nhiều khi bạn thấy bất công thật: “Cuộc đời nó vốn bất công, nên cọng lông không bao giờ thẳng.”

Chúc bạn đã có 1 bài học hay, và nếu bạn muốn hay hơn nữa, có thể chỉ cần đọc về khóa học bên dưới thôi.