Làm sao để bớt ngu trong thị trường chứng khoán?

“Khi các đồng nghiệp tôi nghiên cứu về trí thông minh nhân tạo, thì tôi nghiên cứu về sự ngu ngốc bản năng”. – Giáo sư Amos Tversky

Ván cờ chứng khoán

Ngu là một cụm từ nhạy cảm! Và nhiều người sẽ nhảy lên và chửi te toét, nếu họ nói ta ngu. Nhưng quan điểm của Ngọ là ta hành xử ngu ngốc và phi lý hơn nhiều so với hành xử thông minh và khôn khéo.

Tiêu đề là ngu – để gợi nên sự hấp dẫn – nhưng Ngọ không muốn trở thành người đả kích, hoặc bị phản đòn vì điều này. Ngọ sẽ tạm gọi tính phi lý trong thị trường chứng khoán thôi.

Vua-co

Ngọ biết chơi 1 chút cờ vua, và các phần mềm như Lichess.org hoặc Chess.com – nó sẽ biết bắt cặp với bạn những người ở cùng mức trình độ với bạn – ví dụ, những người trình độ Elo 1300 sẽ đánh với những người Elo xung quanh 1300, và những người ở mức cao hơn ví dụ 1800 sẽ đấu với mức level tương tự.

Và những người vì trình độ tương đương, nên số trận thắng thua có xu hướng sẽ xấp xỉ nhau. Do đó, ta không hề biết level mình ở mức nào, nếu không có hệ số Elo cụ thể.

Điều gì Ngố có 1300 Elo đấu với Ngộ 1800 Elo. Tỷ lệ Ngộ thắng Ngố sẽ đến 90% hoặc hơn!

Và nếu bạn có Elo 1300 thì sao?

Có 2 cách để nâng tỷ lệ thắng của bạn:

Banner-11-2023-Uy-thac-dau-tu-tu-van-chung-khoan

Cách 1: là nên cao Elo của mình lên, ví dụ bạn  Elo 1300 lên Elo 1800 – tức là nâng trình độ của mình. Cách này, sẽ thực hiện xuyên suốt cuộc đời của một người kỳ thủ.

Cách 2: Ít phổ biến, nhưng quan trọng hơn. Đó là đấu với những người có Elo từ 1200 điểm trở xuống. Tất nhiên, cờ vua cũng có mang tính xác suất, nhưng ít nhất nó sẽ đảm bảo bạn sẽ chiến thắng nhiều hơn.

Còn nếu bạn Elo 1800, mà đấu với người Elo 2500 thì bạn sẽ thua ngay!

Lý luận tương tự: Số đông muốn giao dịch trong mọi tình huống thị trường; nhưng 1 nhà đầu tư giỏi chỉ giao dịch trong tình huống lợi thế đứng về phía họ.

Điều này, có thể không liên quan nhiều bởi Elo mức độ cao hay thấp. Mà liên quan đến nhận thức giới hạn bản thân trong đầu tư chứng khoán, mà Buffett hay gọi là vòng tròn năng lực!

“Điều quan trọng nhất về vòng tròn năng lực không phải là việc nó lớn bé thế nào, mà là bạn phải xác định được tốt các tham số tạo nên nó. Nếu bạn biết được đâu là thế mạnh của bạn, bạn sẽ tốt hơn người có vòng tròn năng lực lớn gấp 5 lần bạn nhưng mờ nhạt về ranh giới.” Warren Buffett

Bạn không tốt cũng ổn thôi, nếu đối thủ của bạn “ngu” hơn bạn!

Khi bạn có ý thức 1 điều rằng, Buffett có gợi ý:

“Nếu bạn đánh bài 30 phút, mà không phát hiện thằng ngu nào, thì thằng ngu đích thị sẽ là bạn”.

Điều gì khi Ngọ đấu với Buffett trong lĩnh vực chứng khoán? Ngọ sẽ thua to, và cầm chắc cái thua!

Chúng ta ngu ngốc hơn ta tưởng

Nhưng số đông bị điều hành bởi sự tự tin thái quá và ngu ngốc bản năng, thường không biết điều này.

Hieu-ung-dunning-kruger-0222

Theo hiệu ứng tâm lý Dunning-Kruger, khi chúng ta không biết chúng ta không có sự tự tin. Nhưng nếu chúng ta biết chút ít, sự tự tin của chúng ta sẽ lên mức độ rất cao! Cao hơn cả chuyên gia!

Lưu ý: Có những ngành có tính chuyên gia, như cờ vua, lính cứu hỏa, … nhưng có những ngành không có tính chuyên gia như đầu tư chứng khoán, nhà kinh tế vĩ mô…!

Trong chứng khoán, có rất nhiều hoàng tử, nhưng chẳng ai là vua cả!

Rồi bạn biết nhiều hơn, bạn sẽ mất đi sự tự tin trước đây của mình!

Và sự tự tin sẽ dần tăng lên, khi bạn đạt đến trình độ chuyên gia, nhưng có bao nhiêu % lên đến trình độ này?

Cho nên nhiều khi sự không tự tin lại thể hiện mình giỏi hơn sự tự tin!

“Một trong những điều đau lòng về thời đại của chúng ta đó là những người cảm thấy chắc chắn lại là người ngu ngốc, và những người có hiểu biết và khả năng sáng tạo lại tràn đầy hoài nghi và do dự.” –  Nhà triết học Bertrand Russell.

Và lưu ý thêm: Con đường thể hiện giữa sự hiểu biết và tự tin, nó không phải mượt như hình vẽ – mà nó cũng giống cổ phiếu, điều chỉnh ngắn hạn, trung hạn, tích lũy, bùng phát…

Cơ hội của ta?

Trong thị trường chứng khoán, có hàng triệu nhà đầu tư đấu với nhau. Nếu bạn mở rộng ra trong thị trường tài chính như Forex, coin, bất động sản, chứng khoán nước ngoài. Do đó, ở đâu có con người, ở đó có cơ hội.

Bạn chỉ cần lựa những người ngu hơn và chơi với họ. Tiền của họ sẽ chuyển vào túi của bạn!

Chứng khoán không phải là trò chơi có tổng bằng 0! Vì Vn-Index tăng trưởng trung bình 10-13%/năm nhé.

Tức là nếu bạn đầu tư 1 tỷ – thì sẽ lãi tầm 120 triệu/năm. Tuy nhiên nếu bạn lãi 250 triệu, thì đích thị số tiền 130 triệu tiền chênh lệch sẽ chuyển vào túi bạn!

Buffett & Munger từng chia sẻ:

Nếu mọi người không sai lầm, thì tôi đã không giàu đến vậy!

Warren-Buffett-Charlie-Munger-danh-ngon-cau-noi-hay-sai-lam-0422
Lời khuyên của Warren Buffett và Charlie Munger: Nếu mọi người không sai lầm thì tôi đã không giàu đến vậy

Chứng khoán không cần giỏi, chỉ cần đối thủ ta dở hơn ta. Thì ta sẽ giàu rồi!

Ta ngu cũng được, miễn là đối thủ ta ngu hơn mình!

Ta phi lý cũng được, miễn đối thủ ta phi lý hơn mình!

Còn ta thông minh thì sao? Sẽ rất tệ, nếu đối thủ ta thông minh hơn ta chứ sao!

Do đó, để có khả năng thắng cao, ta cần nâng cao level mình lên theo thời gian! Ta có thể học tập suốt đời!

Nhưng quan trọng hơn, ta phải chọn đối thủ yếu hơn mình trong trò chơi này… chỉ bằng cách là đầu tư vào những gì mình có lợi thế.

Sống trong một xã hội đầy phi lý, nhiều khi thật đáng sợ; nhưng thật sự rất tốt cho những người đầu tư thực sự hoặc những người muốn kiếm lợi của nó, và nhìn nó bằng sự giải trí!

BANNER-KHOA-HOC-2023-GIF

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

error: Content is protected !!