“Khi giáo hoàng hỏi Michelangelo, điều gì giúp ông tạo nên bức tượng David tuyệt hảo đến vậy?
Michelangelo: Tôi chỉ bỏ cái gì không thuộc về David!”
Đây là một cách tiếp cận theo tư duy nghịch đảo. Điều tạo cho con người góc nhìn mới mẻ và sáng suốt trong nhiều vấn đề cuộc sống.
Trong văn hóa Á Đông, cái gì cũng có tính 2 mặt của nó, dù ít nhiều… vậy để có 1 tư duy phản biện, cũng như giảm bớt những thành kiến về sau, ta thử nhìn mặt đối lập của nó.
Đọc thêm: Thành kiến chứng thực: Cách để “pro” chứng khoán ngay khi mới bắt đầu
Không chỉ trong chứng khoán mà có thể áp dụng trong cuộc sống, nó lại mở ra cho ta một cuộc sống mới mà ta hằng mong ước.
Về tài chính, một người bình thường – sẽ có xu hướng nghĩ những vấn đề thông thường. Vậy khi ta muốn tốt hơn, ta có thể lật ngược vấn đề thông thường đó lên để xem xét.
Chúng ta thường cho mình đúng, nhưng thử xem xét quan điểm của ta sai ở đâu? Bản thân Ngọ thấy hạnh phúc hơn khi phát hiện ra điểm sai của mình hơn là điểm đúng. Biết sai thì sẽ biết sửa sai.
Nhiều vấn đề phức tạp và xã hội khi nhìn ngược lại ta sẽ thấy nó dễ dàng tìm ra đáp án hơn.
Ví dụ: Tặng cho người thích Toán học, hãy chứng minh căn bậc 2 của 2 là số vô tỉ. Mẹo ở đây là nghịch đảo nó lại, giả định chứng minh căn bậc 2 của 2 là số hữu tỉ? Và kết quả nó không phải số hữu tỉ nên nó là số vô tỉ.
Quay trở về với môi trường cá nhân? Ví dụ lì xì Tết (có thể mâu thuẫn với góc nhìn xã hội), Ta lật ngược câu hỏi: Nhược điểm của lì xì tết? Tại sao ta không nên lì xì tết trẻ con? Có thể lì xì trẻ con bằng sách thay vì tiền không?
Chúng ta sẽ tiếp cận vấn đề mới đầy thú vị, và ta trở nên sâu sắc hơn trong cuộc sống.
Trong thế giới đầu tư, ta hay nghe câu phổ biến: “Rủi ro cao, lợi nhuận cao”, đây là tư tưởng hoặc thì tôi lãi lớn, hoặc là tôi mất nhiều?
Lật ngược vấn đề: Điều kiện nào thì: “Rủi ro thấp và lợi nhuận cao”, hay khi nào “Rủi ro cao, lợi nhuận thấp”. Trong mắt Ngọ, đa số nhà đầu tư có xu hướng đi theo hướng rủi ro cao, lợi nhuận thấp – nhất là xét theo định hướng tồn tại trên thị trường. Và 95% nhà đầu tư thất bại trên thị trường đã củng cố quan điểm đó.
Charlie Munger từng được mời đến một trường đại học để chia sẻ những bí quyết về thành công, ông chia sẻ về những điều khiến con người thất bại. Để thành công là tránh xa những điều khiến con người thất bại
Trong 1 lần khác, trong đại hội cổ đông Bershire Hathaway 2004, một cổ đông đã hỏi: “Làm thế nào để thành công trong cuộc sống?
Munger trả lời: “Không hút ma túy, không vượt đèn đỏ, không nhiễm AIDS.”
Charlie Munger, là người theo đuổi mạnh mẽ và tiên phong về tư duy nghịch đảo trong thế giới đầu tư.
Ngay cả điều thú vị trong đầu tư, nguyên tắc quan trọng nhất để kiếm tiền trong đầu tư là gì? Câu trả lời cũng mang tư duy nghịch đảo rất cao.
- Nguyên tắc số 1: Không được để mất tiền
- Nguyên tắc số 2: Không quên nguyên tắc số 1
Với góc nhìn nghịch đảo mở ra không gian rộng lớn, tinh tế và hiểu biết để ta quyết định sáng suốt hơn.
Bản thân Ngọ là người học Toán, và cũng có nhiều góc nhìn trái ngược với số đông nên Ngọ thấy rất tâm đắc với câu nói nhà toán học Jacobi: “Nghịch đảo, luôn luôn nghịch đảo”. Ta sẽ thấy cuộc sống thú vị và nhiều màu sắc hơn, dù đó tưởng chừng là vấn đề gia đình như vợ chồng, con cái, sự hiếu thảo hay những vấn đề về xã hội, tài chính, sức khỏe…
Nếu bạn muốn một tâm hồn trẻ con tò mò để tìm ra cách giải quyết nhiều vấn đề trong cuộc sống mình, hãy bên ly cà phê hoặc ấm trà – và đảo ngược những gì mình biết từ trước đến nay hoặc đảo ngược vấn đề của mình. Biết đâu, giây phút ấy, đã thay đổi con người bạn mãi mãi.
Ngay bên dưới là những phát ngôn của nhà đầu tư giỏi về góc nhìn và tư duy nghịch đảo: Lật ngược vấn đề lên, và nó sẽ giải quyết nhanh gọn.
(Lưu ý: Nhiều khi bạn sẽ bị số đông coi là người “không bình thường” theo đúng nghĩa đen, nhưng chẳng sao cả, nhưng cuộc sống bạn sẽ tốt lên rất nhiều).
“Nếu bạn muốn hiểu điều gì đó, hãy đưa nó đến điểm giới hạn hoặc xem xét mặt đối lập của nó ”. John Boyd
“Thật hữu ích trong việc thử nghiệm một lý thuyết là đẩy nó đến điểm giới hạn. ” Warren Buffett
“Một mẹo để nhìn thế giới rõ ràng hơn là đảo ngược các tình huống. Một tiêu đề tờ báo tuyên bố rằng một phần ba dân số muốn một cái gì đó, thì cũng nói với bạn rằng hai phần ba thì không! ” Nick Sleep
“…Nếu chúng ta muốn biết liệu khoản đầu tư có bị định giá sai hay không, danh sách kiểm tra cần tìm là đảo ngược câu hỏi để giải quyết tại sao khoản đầu tư KHÔNG bị định giá sai. Chúng tôi nhận thấy rằng sự nghịch đảo này giúp giảm bớt những thành kiến đã nảy sinh trong mọi quá trình đầu tư. ” Christopher Begg
“Khi một người có ý tưởng, chúng tôi bắt tay vào thực hiện. Chúng tôi đảo ngược khái niệm. Thay vì cố gắng chứng minh ý tưởng của người đó, chúng tôi cố gắng giết nó, và nếu chúng ta không thể giết được nó thì chúng sẽ thực hiện nó. Dù đó là ý tưởng của riêng tôi hay của người khác thì đó cũng là quá trình mà chúng tôi trải qua ”. Bruce Berkowitz
“Nghịch đảo, luôn luôn nghịch đảo ” – Jacobi (P/S: Jacobi là nhà Toán học vĩ đại người Đức). Ông biết rằng bản chất của mọi thứ sẽ có nhiều vấn đề khó khăn, cách giải quyết chúng tốt nhất là xem xét nó ở góc độ đảo ngược lại. ”Charlie Munger
“Nghịch đảo, luôn luôn nghịch đảo”: Lật ngược một tình huống hoặc một vấn đề . Nhìn nó từ phía sau . Điều gì sẽ xảy ra nếu tất cả các kế hoạch của chúng ta thất bại? Nơi chúng tôi không muốn đi, và cách mà bạn đến đó? Thay vì tìm kiếm thành công, hãy lập danh sách các cách thất bại – gồm cả sự lười biếng, đố kỵ, oán giận, tự tin, tham lam, tất cả những thói quen tự gây hại bản thân. Tránh những phẩm chất này và bạn sẽ thành công. Nói cho tôi biết tôi sẽ chết ở đâu, khi ấy, tôi sẽ không đến đó ”. Bruce Berkowitz
Biết rằng đầu tư thành công cũng giống như việc tìm kiếm người chiến thắng và tránh kẻ thua cuộc, chúng tôi đảo ngược một luận điểm ưa thích để nhìn nó qua lăng kính ít màu hồng hơn, tất cả đều hy vọng hạn chế những tiêu cực bất ngờ. ” Steven Romick
“Cách thực sự hiệu quả để giải quyết phần lớn các vấn đề của cuộc sống là đảo ngược nó, bạn có thể xoay ngược sự vật lại và tìm câu trả lời bằng cách đó. Tất cả các vấn đề nhìn rất khó khăn, bạn chỉ cần xoay chuyển ngược chúng, thì chúng sẽ được giải quyết nhanh chóng.” Charlie Munger
“Tôi không tìm kiếm lý do để mua một doanh nghiệp ưa thích. Tôi tìm kiếm lý do để từ chối mua cổ phiếu. Tôi tìm lý do tại sao tôi nên từ chối nó. Nếu tôi có thể tìm thấy lý do dù nhỏ nhất để từ chối nó, tôi đã xong việc.” Mohnish Pabrai
“Phương châm của Jacobian “nghịch đảo, luôn luôn nghịch đảo” thể hiện niềm tin rằng giải pháp cho các vấn đề phức tạp có thể được mở khóa bằng cách thể hiện chúng ở dạng nghịch đảo. Tôi muốn nói thêm rằng đảo ngược các vấn đề đơn giản có thể là phương sách hiệu quả nhất trong việc tìm ra sự thật từ một quan điểm khác biệt . Hướng đến mục tiêu này, chúng tôi áp dụng phương pháp nghịch đảo để thảo luận về định giá trên thị trường. ” Christopher Begg