Buffett và những suy nghĩ của Ngọ về những doanh nhân chém gió?

Tính da thịt cuộc chơi trong thế giới kinh doanh

Có lẽ bản thân Ngọ là người lai giữa học thuật và doanh nhân – dù học hành chẳng đến nơi đến chốn, doanh nhân cũng chẳng đến chốn đến nơi.

Để minh họa, Ngọ cũng từng bỏ học thạc sĩ định hướng nghiên cứu – cụ thể là không làm luận văn; nhưng lại vui vẻ ngồi đọc 20-50 cuốn sách mỗi năm. Như vậy là học hành chẳng đến nơi đến chốn.

Và dù quy ra là giới kinh doanh, thời điểm này, Ngọ có thể coi như đang điều hành 1 doanh nghiệp cổ phần triệu đô – đúng nghĩa đen của nó trong lĩnh vực ở lĩnh vực đầu tư chứng khoán, dù chẳng có con dấu, và chẳng có nhân viên nào cả.

Ngọ hiểu rằng, câu trả lời Ngọ, khiến giới kinh doanh vừa thèm thuồng, vừa ghét – kiểu không cống hiến cho xã hội.

Vì đề tài này là doanh nhân chém gió hay giàu có… sẽ rất yếu thuyết phục nếu thiếu tính da thịt cuộc chơi!.

Bởi cũng giống như bất cứ lĩnh vực nào, giới kinh doanh cũng có nhiều loại! Có người đáng ngưỡng mộ thật sự và có những người chỉ là chém gió dù họ nhiều tiền.

Và hơn thế nữa, khi bạn là một nhà đầu tư, mà mua cổ phiếu của doanh nghiệp… thì một yếu tố cần chú ý là ban lãnh đạo mỗi công ty. Một trong 4 yếu tố mà Buffett rất coi trọng khi đầu tư vào một doanh nghiệp.

2 phương án đối lập bạn chọn cái nào?

Bản thân Ngọ thường tự đưa ra những lựa chọn đối lập thú vị.

Một CEO có giá trị tài sản 100 tỷ, và điều hành 1 doanh nghiệp 1000 tỷ; so sánh với 1 CEO có giá trị tài sản 300 tỷ đang điều hành doanh nghiệp đáng giá 300 tỷ?

Bạn sẽ thấy CEO nào giỏi hơn?.

Tất nhiên ở góc độ xác suất, vì trong kinh doanh, có yếu tố may mắn rất nhiều. Đáng tiếc không hiếm những doanh nhân thành công nhưng mù không bao giờ thừa nhận điều đó.

Rồi một ngày nào đó, đổ cả cơ nghiệp xây dựng, biết bao nhiêu doanh nghiệp phải rời sàn vì thua lỗ, và vụ lợi rồi!

Ngọ đã từng hỏi 1 tiến sĩ và cả shark của shark tank, nhưng không hiếm tiến sĩ giấy được thuê bởi 1 tổ chức dạy doanh nhân và kinh doanh tài chính rằng: làm sao để nhận biết (1) một doanh nhân giỏi và (2) doanh nhân dở nhưng thể hiện giỏi?

Buffett từng chia sẻ rằng, rủi ro của doanh nghiệp cũng đến từ những doanh nghiệp dở nhưng giỏi thế hiện. Chắc có lẽ, họ rất giỏi sử dụng hiệu ứng Tiến Sĩ Fox.

Phải rất lâu Ngọ mới ngộ ra rằng, Ngọ là người kinh doanh, thì Ngọ sẽ tiếp tục kinh doanh. Nhưng khi bạn thấy mình lọt TOP 1%, bạn nên có nghĩa vụ với 99% còn lại.

Bonus cho người TOP giữa, và doanh nhân nhỏ.

Ngọ sinh ra ở làng quê, tất nhiên quê thì tài chính sẽ hạn chế; giống như ai, chúng ta đều thích tiền, nhưng người TOP giữa lại ngại nói về tài chính, vì sợ mang tiếng thực dụng. Điều này, khiến cho họ khó mở rộng tài sản của mình hơn.

May mắn blogs này hướng đến nhà đầu tư, vì muốn nhiều tiền hơn, tài chính hơn an toàn hơn nên mới đọc nên “cũng đỡ”.

Và tất nhiên giới kinh doanh cũng có thể vận dụng điều này, để áp dụng cho doanh nghiệp của mình. Thay vì đổ tiền vào những lớp học kinh doanh thiếu tính khoa học, và động lực kinh doanh của những người hoặc tự tin thái quá, và cho bạn cảm nhận mình có thể phát triển đến tầm vũ trụ.

Công thức của thành công?

Ngọ thích có tiền! Ít nhất lọt vào TOP 1%-2% so với những người cùng tuổi tác với mình. Ngọ 34 tuổi (2024), Ngọ có thể không thể so sánh bằng với người 54-64 tuổi, bởi tài sản cần thời gian, đặc biệt theo mô hình lãi kép!

Ngọ cũng không so sánh với những bạn 24 hay 14 tuổi! Thật oan ức cho mấy bạn trẻ, khi so sánh kiểu đó.

Nhưng những người làm kinh doanh, bản thân cũng có cái tôi rất lớn và cả sự tự tin. Bởi kinh doanh vốn dĩ là rủi ro, nếu cái gì cũng sợ chắc chắn họ đã không dám kinh doanh rồi, dù đơn giản là mở 1 doanh nghiệp nhỏ.

Chi phối bởi hướng ngoại, lạc quan và tính lãnh đạo… tất nhiên họ sẽ có xu hướng rủi ro cao. Rủi ro cao thì sẽ đi theo 2 hướng!

Không ví dụ đâu xa, trong những người bạn của Ngọ, có những người là triệu phú USD, nhưng cũng có cả những người phải sống trong nợ nần, và đánh đổi cả gia đình ly tán (thậm chí nợ Ngọ chưa trả được).

Ngọ muốn định hướng mình là con người của học thuật và kinh doanh. Một thứ luôn đảm bảo mình học hỏi, một thứ đảm bảo mình xông pha.

Thật là đau đớn, khi chứng kiến doanh nghiệp 10 năm -20 năm – 30 năm – 40 năm gầy dựng và phát triển của mình bỗng chốc hóa hư vô.

Nói về vấn đề học thuật, Daniel Kahneman (1934-2024), Nobel Kinh tế 2002; trong cuốn sách Tư duy nhanh và Chậm đã chia sẻ công thức thành công:

Sách và nghiên cứu trong ký ức chắp vá.

Ngọ đã từng đọc nghiên cứu học thuật chỉ ra rằng:

40% những doanh nhân dở hơn quản lý những công ty tốt. 60% những doanh nhân giỏi quản lý những công ty tốt.

Do đó, tỷ lệ 50%/50% được phân bố đồng đều cho cả 2, thì thực sự mức ý nghĩa người giỏi quản lý công ty tốt chỉ có 60%!

Thậm chí một cuốn sách mà giới doanh nhân thích thú, là từ Sách: Tốt đến Vĩ Đại, (Good to Great) của Jim Collins!

So sánh các cặp công ty mà ông cho là Tốt với doanh nghiệp Vĩ Đại. Nếu bạn mua cổ phiếu của những công ty được đánh giá là TỐT, thì có hiệu suất vượt trội so với mua các cổ phiếu công ty VĨ ĐẠI, trong vòng 10-20 năm gì đó, kể từ khi ông viết.

Rõ ràng, tác giả viết sách, và cuốn sách nổi tiếng và  giới kinh doanh ca tụng cũng rất giỏi chém gió hoặc bị sai lệch nhận thức. Đó có thể xem là nghệ thuật bán hàng chăng?

Kể cả tác giả: “Cha Giàu Cha Nghèo” được xem xét giàu có nhờ viết sách hơn; – trước khi Cha Giàu Cha Nghèo ra đời, ông chỉ là một người làm kinh doanh xoàng xĩnh; ông chỉ thực sự giàu có nhờ giảng dạy phát triển bản thân và những cuốn sách!

Ngọ thích đọc sách, nhưng Ngọ không dám chắc rằng trí nhớ mình là hoàn hảo, nên có thể sai lệch đâu đó. Điều Ngọ muốn chia sẻ, là kinh doanh và cả bản thân Ngọ phải nhớ rằng nghề này có cả tính may mắn nữa.

Hãy biết ơn rằng mình may mắn, và cảm thông với người thất bại – kể cả những doanh nhân tự phụ nghĩ rằng mình giàu là do mình giỏi.

Buffett và câu chuyện 20 doanh nghiệp lớn nhất!

Điều gì xảy ra, khi bạn là kinh doanh thành công hơn bạn bè mình. Chúng ta sẽ có xu hướng ba hoa chích chòe. Rằng kinh doanh phải X, phải Y, phải Z… nhất là khi bạn càng to thì bạn càng chém gió càng lớn.

Tất nhiên, Ngọ không phủ nhận nhiều doanh nhân giỏi thật sự. Nhưng điều thú vị nhất của kinh doanh là muốn công ty mình lớn mạnh và đã lớn mạnh rồi thì sẽ giữ vững vị thế.

Năm 2021, ở đại hội cổ đông thường niên Berkshire Hathaway, Buffett chia sẻ 1 danh sách 20 công ty lớn nhất thế giới theo vốn hóa năm 1989.

Và lưu ý: Sau hơn 30 năm, tất cả công ty ấy đã vắng bóng trong danh sách trên!

Rõ ràng, chuyện kinh doanh có rất nhiều yếu tố may mắn trong đó, bởi thế giới kinh doanh luôn phức tạp và có nhiều sự thay đổi.

Cho nên bất cứ doanh nhân nào, dù thành công đến cỡ nào… phớt lờ yếu tố may mắn thường có xu hướng là kẻ chém gió.

Thành công nhỏ có thể cần tài năng nhiều, nhưng thành công lớn thì yếu tố may mắn là quyết định. Cho nên ông bà ta thật sáng suốt: Tiểu phú do cần, đại phú do trời!

Bẻ lái sang đầu tư– Cách để có 30 tỷ USD?

Tại ĐH cổ đông năm 1999, Grant Morgan đã hỏi:

“Nếu ông [Buffett] phải bắt đầu lại ở tuổi 30, ông sẽ làm gì khác biệt hoặc giống như mọi người trong môi trường bây giờ để tái tạo thành công của mình? Tóm lại, thưa ông Buffett, làm cách nào để tôi có thể kiếm được 30 tỷ USD?”

Buffett trả lời: