Phân tích cơ bản gồm 2 thành phần là định tính và định lượng (Xem tại đây), phân tích định tính có vai trò quan trọng và khó hơn so với định lượng. Nó thường được xác định là chất xúc tác mạnh mẽ cho việc tăng hay giảm của cổ phiếu trong tương lai.
Nghiên cứu định tính thường ở 2 cấp: Cấp công ty và cấp ngành
1. Yếu tố định tính ở cấp công ty
Có nhiều yếu tố ở cấp công ty cần quan tâm nhưng có 4 yếu tố cơ sở sau: mô hình kinh doanh, lợi thế cạnh tranh, tập khách hàng và bộ máy quản lý doanh nghiệp.
1.1 Mô hình kinh doanh:
Hiểu được công ty đã làm gì và làm như thế nào để mang lại giá trị cho khách hàng. Một số doanh nghiệp, điều này rất dễ hiểu như SKG thì chuyên chở khách qua Phú Quốc, nhưng một số khác thì phức tạp hơn như HAG như mảng bất động sản, nông nghiệp. Nghiên cứu, thảo luận với những chuyên gia trong ngành sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản chất và mô hình kinh doanh của doanh nghiệp. Mô hình đơn giản thì đánh giá cao hơn, tuy nhiên bạn hiểu được mô hình phức tạp trong khi người khác không hiểu là một lợi thế.
1.2 Lợi thế cạnh tranh:
Doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh tốt, thì khả năng sẽ tạo ra nguồn lợi nhuận tăng trưởng ổn định, và lâu dài, sẽ được đánh giá cao hơn. Lợi thế cạnh tranh có thể là quy mô doanh nghiệp, sản phẩm độc đáo, bằng sáng chế, văn hóa doanh nghiệp…
1.3 Tập khách hàng:
Công ty có nhiều khách hàng sẽ tốt hơn so với chỉ dựa vào một hai khách hàng lớn. Ngoài ra cần xem xét, khách hàng đánh giá doanh nghiệp về giá trị thương hiệu, sản phẩm, thời gian đáp ứng, giá cả như thế nào… hay yếu tố địa lý, tốc độ tăng trưởng kinh tế vùng miền quốc gia…
1.4 Đội ngũ quản lý:
Một đội ngũ quản lý tốt có thể tạo nên sự khác biệt lớn, đặc biệt khi một doanh nghiệp đang trong một môi trường đầy thách thức hoặc đang phát triển. Tính trung thực, tầm nhìn, hoạt động vì lợi ích cổ đông sẽ được đánh giá cao.
2. Yếu tố định tính ở cấp ngành
Những yếu tố định tính bên ngoài và ngành công nghiệp là một phần của phân tích chứng khoán như: Chu kỳ tăng trưởng của ngành, thị phần, mức cạnh tranh ngành, cơ quan quản lý
2.1 Chu kỳ ngành:
Nếu ngành công nghiệp dự kiến sẽ giảm 10% thì khó có thể dự đoán một công ty tăng 15%. Hiểu chu kỳ ngành là sẽ dễ phán đoán hơn mức độ tăng trưởng của công ty ví dụ ngành dầu khí đi xuống đây, kéo theo các công ty trong ngành sẽ lao đao.
2.2 Thị phần:
Một công ty có thể là công ty lớn nhất trong một ngành công nghiệp, một công ty nhỏ, hoặc là một công ty chuyên biệt trong thị trường ngách nào nó. Sự gia tăng hoặc đánh mất thị phần là một yếu tố tăng trưởng cần để xem xét, điều này sẽ thúc đẩy sự gia tăng hay giảm giá cổ phiếu.
2.3 Mức cạnh tranh:
Vị thế cạnh tranh quyết định mức giá cả và lợi nhuận, thị trường dễ gia nhập hay có rào cản => quyền định giá sẽ nghiêng về bên khách hàng hay công ty. Đồng thời tiến hành nghiên cứu thị trường để theo dõi các đối thủ cạnh tranh và tìm kiếm các hành động ảnh hưởng tiêu cực như ra mắt sản phẩm mới, chiết khấu hoặc thay đổi chiến lược.
2.4 Cơ quan quản lý:
Cơ quan quản lý bên ngoài có tác động mạnh mẽ đối với một số doanh nghiệp. Biết được ai đóng vai trò quan trọng và có thể ban hành các văn bản pháp luật liên quan là rất quan trọng như các công ty chiếu xạ, thuốc lá…
Để nghiên cứu về các yếu tố này có thể thông qua việc đọc, nghiên cứu thị trường, ngoài ra còn có hội thảo, hiệp hội ngành, chuyên gia sẽ giúp bạn hiểu hơn các yếu tố định tính như đối thủ cạnh tranh, vị thế cạnh tranh, thị phần, xu hướng ngành, quyền định giá…
Nguyễn Hữu Ngọ
Đào tạo chứng khoán & Tư vấn đầu tư
SĐT – Zalo: 096.774.6668
Chat Messenger: TẠI ĐÂY
Chat Zalo: TẠI ĐÂY
Đọc thêm:
- Bảng báo cáo tài chính là gì? Nguyên tắc đọc hiểu BCTC
- Phân tích kỹ thuật là gì? Nguyên lý và lịch sử hình thành
- Sự khác biệt và kết hợp giữa phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản
- Phân tích cơ bản là gì? Những điều cần phải biết
- Quỹ Happy Fund – Thư gửi cổ đông, nhà đầu quý 1/2017
- Quỹ Happy Fund – Thư gửi nhà đầu tư, cổ đông bán niên năm 2017
- 4 tiêu chí chon “Warren Buffett, Peter Lynch thứ 2” để ủy thác đầu tư
- Thêm 5 tiêu chí nữa chọn ” Warren Buffett, Peter Lynch, Graham thứ 2′ để ủy thác đầu tư
- Link tải Sách đầu tư / Sách đầu cơ / Sách chứng khoán bằng Tiếng Anh