nguyenhuungo@gmail
096.774.6668
Cộng tác viên
Khi chúng ta đánh bài Tiến lên, ta hiểu được tứ quý, 3 đôi thông, sảnh… thậm chí đứa trẻ lớp 2 cũng có thể chơi được. Vậy có thể xem là biết chơi hay chỉ là biết luật chơi?
Khi bạn vừa mới chơi cờ vua, cờ tướng… bạn biết con chốt đi thế nào, con xe hoạt động ra sao… thì như vậy có xem là biết chơi chưa? Hay chỉ là biết luật chơi!
Đối với Ngọ, bạn BIẾT thì bạn phải vượt trội trên mức trung bình! Bạn biết chơi chứng khoán thì bạn phải thắng được chứng khoán!
Ta thật lòng nhau: Bạn có nghĩ 1 người thua lỗ chứng khoán là 1 người biết đầu tư không?
Chứng khoán là tài chính, tức là tài là chính! Chứng khoán là nói đến tiền! Và bạn đến với TTCK là để kiếm tiền!
Vì bạn là người mới toanh – dân trong nghề gọi bạn là F0! Nên bài viết này, Ngọ sẽ viết chi tiết và chia sẻ đúng với tinh thần: Hướng dẫn chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu.
Bài viết như cuộc trò chuyện giữa đôi ta – một người đã chục năm lăn lộn kiếm sống ở thị trường này và một người mới chân ướt chân ráo đến với nó!
Bài viết này sẽ rất dài, và trải qua nhiều phần – và chỉ dành cho người đủ kiên nhẫn và chịu học hỏi. Khi học trò sẵn sàng thì thầy giáo sẽ xuất hiện!
Và khi bạn đọc hết bài này (và các đường link liên quan), rồi ngộ ra và thực hành (nhớ quan trọng là thực hành) theo nó:
Bạn chắc chắn tiết kiệm được 2-3 năm tự mò và cả hơn trăm triệu đồng ngu phí!
Mục đích Ngọ chia sẻ là CHƠI THẮNG, chứ biết cách chơi thì google hay mấy môi giới chỉ hết rồi – cần gì phải Ngọ phải gõ phím cho tốn thời gian!
Chúng ta bắt đầu….
Chương 1: Lên dây cốt tinh thần chơi chứng khoán!
I.Để học cách CHƠI THẮNG chứng khoán ngay cho người mới bắt đầu. Thực tế bạn muốn gì?
Trong câu chuyện “Alice chuyện lạc vào xứ sở thần tiên”, có đoạn:
Alice: “Tớ nên đi con đường nào bây giờ?”
Mèo Cheshire: “Điều đó tùy thuộc vào việc cậu muốn đến đâu.”
Alice: “Tớ thật sự chẳng quan tâm lắm về cái nơi mà mình muốn đến.”
Mèo Cheshire: “Thế thì cậu cũng không cần quan tâm là nên đi đường nào! Một khi mà cậu đã không quan tâm đến cái nơi mà mình tới thì đi đường nào mà chẳng được!”
Câu chuyện nhỏ trên đã dạy cho chúng ta là ta cần phải xác định rõ điều mà mình muốn không chỉ ở trong thị trường chứng khoán mà còn cả trong cuộc sống.
Nếu bạn chưa rõ ràng về ý muốn của mình thì cứ đọc tiếp bạn sẽ rõ dần dần. Nhưng nhất thiết bạn phải tìm được ít nhất 1 thứ mình muốn như là xương sống để định hướng bản thân trên thị trường chứng khoán.
Nhiều bạn sẽ phản kháng: Biết rồi, nói mãi… Thường sẽ rơi vào 2 nhóm:
(1) Bạn còn trẻ, vì trẻ nên chưa vấp ngã nhiều, cuộc sống còn màu hồng, cái tôi cá nhân và tự tin thái quá
(2) Những anh chị đã qua 40-50 tuổi, vì đã đối diện với thực tế nhưng mình không làm được nên tỏ ra chán nản và nghi ngờ; hoặc có những anh chị đạt kết quả nhỏ mà quá vất vả, theo đúng nghĩa cày nên ít tin vào định hướng và phương pháp.
Nhóm 3 – Những anh chị em đã thành công trong 1 việc gì đó rồi, sẽ có niềm tin hơn nhiều, và biết làm việc gì tốt cần có mục đích rõ ràng. Và Ngọ tin khả năng thành công sẽ cao hơn, vì con đường để thắng trong chứng khoán cũng giống như con đường để thành công trong công việc, thành công trong cuộc sống. Khi bạn liên tưởng 2 con đường trên sẽ có nhiều điểm tương đồng!
Để chứng minh 2 luận điểm của Ngọ, dựa vào góc độ khoa học tâm lý hành vi, mời bạn đọc:
- Hiệu ứng Dunning – Kruger: Chúng ta tự tin khi: (1) chúng ta hiểu biết quá ít (2) giàu dạn kinh nghiệm. Tất nhiên vế (1) chiếm phần đông.
- Thành kiến chứng thực: Con người thường cho mình đúng và cứng đầu nhất là những thứ đã trải qua rồi.
Do đó, nếu bạn đã từng thành công trong việc khác rồi, bạn sẽ dễ thành công trong chứng khoán hơn nếu bạn đi lại con đường giúp bạn thành công kia.
Còn nếu bạn chưa thấy mình đạt được kết quả như ý, hãy đảo ngược hoàn toàn cách mình đi trước đó. Điều này cơ bản là khó, Buffett chia sẻ con người thà chết còn hơn thay đổi, và rồi họ chết thật.
Nếu bạn còn trẻ, thì chịu học hỏi 1 chút, học từ sách, từ người giỏi hơn thì sẽ đi nhanh hơn rất nhiều. Bản thân Ngọ, mỗi năm đọc 20-30 cuốn, thậm chí 50 cuốn mỗi năm là bình thường.
Ngọ đã ở tuổi 3X, nên Ngọ làm việc đều phải có mục đích, chứ không có kiểu là đầu tư thử, chơi thử cho biết. Làm việc phải mang lại điều gì đó cho mình, giúp mình vui vẻ, tiến bộ hơn, thành thục hơn, có nhiều tiền… Làm việc thì cũng cần ra ngô khoai gì đó!
Ngay cả viết 1 bài viết cũng phải có một nội dung cụ thể để định hướng, như bài này: Hướng dẫn cách CHƠI THẮNG chứng khoán cho người mới bắt đầu. Mà cái chữ trọng tâm là Chơi Thắng!
Còn nếu chỉ là CHƠI thì CHƠI THUA cũng là CHƠI! Vì mục tiêu là Chơi thắng nên Ngọ có 1 cái định hướng bài viết liền mạch từ A đến Z, vì bạn là F0.
Tùy thuộc vào mục tiêu mà chiến lược tiếp cận đối với thị trường chứng khoán khác nhau.
Nếu mục tiêu: Tôi muốn giàu nhanh ở thị trường chứng khoán, hoặc 3-5 năm sau tự do tài chính. Sẽ có đến 96.69% nhà đầu tư sẽ mất tiền vì cái mục tiêu ảo tưởng, mang màu sắc đa cấp này!
Tuy nhiên thực tế rất nhiều nhà đầu tư bị dính vào tư tưởng này, rồi đua lệnh theo những bơm xả, dùng margin sử dụng đòn bẩy (margin) tối đa để làm giàu nhanh.
Có cổ phiếu rác, ruột rỗng mà một năm tăng 2- 5-10-20 thậm chí 50 lần! Một ngày tăng 7-15%, bằng 1-2 năm gửi tiết kiệm! Vậy bạn có kiềm chế được lòng tham không?
Rất nhiều người đến với chứng khoán đơn giản vì chữ THAM! Rồi thua lỗ, nên nếu bạn đã đọc bài này rồi, thì đừng bao giờ đổ tội cho từ “tôi không biết”, “tôi bị lừa”, “họ chơi xấu úp bô tôi”.
Và đây cũng là lý do bị xóa sổ hàng đầu của nhà đầu tư. Tham thì thâm! Và bạn không tham, bạn đã có thể sống và kiếm tiền được từ thị trường chứng khoán rồi!
Bài học số 1: Để biết cách chơi thắng trên thị trường chứng khoán ngay khi mới bắt đầu là không được tham lam!
I. Thiết lập mục tiêu chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu
Trước khi bước vào việc thiết lập mục tiêu hoặc định hướng, Ngọ muốn chia sẻ 2 nghiên cứu khoa học:
Nghiên cứu 1::
Năm 1953, Trường Đại học Yale (Mỹ) khởi đầu một nghiên cứu: Yêu cầu số sinh viên sắp tốt nghiệp cho biết: “Bạn có mục tiêu cụ thể nào cho cuộc sống sau khi tốt nghiệp?”.
- 3% sinh viên trả lời: có đặt ra mục tiêu về công việc, sự nghiệp, thu nhập…cho 15-20 năm sau.
- 97% sinh viên trả lời – họ không đặt ra mục tiêu cho bản thân mình, tới đâu hay tới đó, chuyện gì tới sẽ tới theo kiểu “nước chảy bèo trôi”
Sau 20 năm, vào năm 1973, kết quả thực nghiệm của Đại Học Yale đo lường từ nhóm sinh viên này. Kết quả thật sự gây bất ngờ khi tổng thu nhập của 3% số sinh viên có đặt mục tiêu đạt gấp 3 lần tổng thu nhập của 97% số còn lại. Suy ra: Sinh viên có mục tiêu có thu nhập gấp 97 lần so với sinh viên không mục tiêu!
Nghiên cứu số 2:
Vào năm 1979, Trường Kinh doanh Harvard lặp lại nghiên cứu này đối với nhóm nghiên cứu sinh tốt nghiệp MBA (Thạc sĩ Quản trị kinh doanh):
- 3% trả lời họ có viết mục tiêu rõ ràng trên giấy;
- 13% trả lời, họ có đặt mục tiêu nhưng không viết ra;
- 84% không đề ra mục tiêu cho cuộc đời mình
Sau 10 năm vào năm 1989, kết quả thực nghiệm cho thấy:
- Nhóm 13% có thu nhập bình quân gấp đôi người thuộc nhóm 84%:
- Nhóm 3% có thu nhập bình quân gấp 10 lần so với 97% còn lại.
Do đó, Có mục tiêu rõ ràng mang lại thu nhập gấp 10 lần sau 10 năm và gần 100 lần sau 20 năm so với phần còn lại.
(Tương đương với mức tăng trưởng thu nhập chênh lệch giữ 2 nhóm là 25%/năm)
Ta không cần phải gấp 10 hay gấp 100 người khác, ta chỉ cần gấp 3 lần sau 10 năm hay gấp 10 lần sau 20 năm đã là thành công rồi!
Đối với tài chính cá nhân, thời 20 tuổi – Ngọ muốn đạt X tiền và nghỉ hưu ở tuổi 40! Và ở tuổi 3X, có thể xem là Ngọ đã nghỉ hưu rồi, cũng không hề quá lắm (Mời bạn đọc bài: Ở tuổi 31! Ngọ chọn 1 cuộc sống mới: Nghỉ hưu), khi có thể sống tốt nhờ cổ tức và không cần làm gì thêm nữa!
Quay lại vấn đề chứng khoán, nếu bạn hay đọc những chia sẻ trong lá thư thường niên từ cuối 2015 đến giờ của Ngọ đối với nhà đầu tư. Ngọ có chia sẻ mục tiêu sau:
(1) Tồn tại 50 năm.
(2) Kiếm 20%/năm trong 10-20 năm đầu.
(3) Kiếm tiền bền vững và nhàn hạ.
Đối với nhà đầu tư mới có thể không cuốn hút bởi điều trên, vì nhiều người muốn giàu nhanh – nhưng nhìn vào kết quả đã nói lên tất cả! Nếu bạn tồn tại trên thị trường 50 năm – bạn không giàu mới lạ!
Đôi khi, bạn chỉ cần dựa vào ý tưởng mục tiêu của Ngọ và tinh chỉnh phù hợp với bản thân đã có một mục tiêu cho riêng bạn rồi.
Tuy nhiên, trong 3-5 năm đầu đời, Ngọ muốn bạn đưa lên hàng ưu tiên, hơn cả việc kiếm lãi hay bất cứ thứ gì khác đó là TỒN TẠI.
Tồn tại thì mới nói đến phát triển. Không tồn tại thì đừng mơ kiếm được tiền! Bạn cứ tồn tại đi, bạn sẽ kiếm được tiền!
Bởi một con sóng chứng khoán lên sẽ cuốn những người mới vào thị trường, và một khi con sóng rút thì để xác của những nhà đầu tư mới!
Bài học số 2: Chơi thắng chứng khoán cho người mới bắt đầu cần đặt mục tiêu là Tồn Tại! Chơi Thắng = Không Thua!
II. Cách chơi thắng chứng khoán – người mới bắt đầu cần hiểu căn bản về chứng khoán.
“Biết người biết ta trăm trận trăm thắng” – bạn biết cách đặt mục tiêu xuất phát từ nhu cầu và năng lực của bạn thì bạn đã biết chính bạn, gọi là biết ta rồi!
Và tiếp sau ta sẽ nét căn bản về biết người, tức là biết thị trường chứng khoán”.
Cổ phiếu là gì?
Nếu đối chiếu với bất động sản, bạn là chủ miếng đất cái nhà thì bạn sẽ có cái sổ đỏ hoặc sổ hồng! Sổ đỏ, sổ hồng là giấy chứng nhận quyền sở hữu mảnh đất, cái nhà.
Tương tự, Cổ phiếu là giấy chứng nhận quyền sở hữu danh nghiệp.
Trước đây, cổ phiếu cũng có quyển sổ giống như sổ hồng, sổ đỏ. Tuy nhiên, để thuận lợi việc giao dịch, bây giờ người ta số hóa và được lưu giữ ở trung tâm lưu ký do nhà nước quản lý. Nên chẳng sợ sổ giả, hay tình trạng mất mát, mối mọt gì hết.
Khi bạn mua đất, mua nhà bạn thấy nó hữu hình – tuy nhiên khi bạn mua cổ phiếu bạn lại thấy nó vô hình. Điều này là xuất phát từ tên gọi của nó, nên nhiều người cảm thấy khó hiểu, thậm chí ảo ảo!
Giờ ta thay từ “đi mua cổ phiếu”, thì ta gọi “đi mua doanh nghiệp”. Như vậy ta thấy nó hữu hình và trực quan hơn hẳn!
Bạn mua công ty Thế Giới Di Động, Bạn mua công ty Sữa Vinamilk, Bạn mua tập đoàn Vingroup, bạn mua công ty Apple, Bạn mua công ty Coca-cola…
Vậy bạn thấy nó hữu hình liền, và dễ hình dung hơn rất nhiều!
Do đó, nếu nói tôi đi mua cổ phiếu, có nghĩa là tôi đi mua doanh nghiệp.
Bạn nên đọc thêm: Cổ phiếu là gì? 5+ Đặc điểm & 10 điều lớn phải biết về cổ phiếu!
Thị trường chứng khoán là gì?
Thị trường chứng khoán tức là cái chợ để giao dịch cổ phiếu. Ở Việt Nam ta chỉ cần hiểu vậy là đủ.
Tất nhiên: Chứng khoán gồm cả cổ phiếu và trái phiếu, tuy nhiên nước ta thị trường trái phiếu hiện chưa phát triển lắm. Nên ta hiểu: Chứng khoán là cổ phiếu.
Tham gia thị trường bất động sản là mua bán nhà đất, thì tham gia thị trường chứng khoán là mua bán doanh nghiệp, mua bán cổ phiếu. Hiểu rộng ra: Kinh doanh cổ phiếu giống như đi kinh doanh rau thịt, kinh doanh điện thoại, mua bán áo quần…
Khi bạn mua bán bất động sản, bạn phải đi thực địa xem xét, ra công chứng, xác minh nhận tiền, trả giá, xì tiền nhờ chứng thực quy hoạch, giấy tờ… Còn ở chứng khoán là điều duy nhất bạn cần là ENTER, tất cả những gì bạn cần đều có ở Internet. Xem xét doanh nghiệp như tình hình lãi lỗ, tài sản, nợ, tăng trưởng… hoặc xem xét xu hướng giá, hay mua bán cổ phiếu thì chỉ cần ENTER là đủ.
Bạn có thể đi vòng quanh Việt Nam, như Ngọ dành trọn năm 2021,2022 (Tổng cộng 23 tháng) đi Xuyên Việt lần thứ 2; thậm chí bạn có thể đi vòng quanh thế giới (giống nhà đầu tư vĩ đại: Jim Rogers) mà vẫn có thể đầu tư được.
Tất nhiên bạn có thể đi thực địa, như sử dụng sản phẩm doanh nghiệp, đến cửa hàng xem lượng khách, đến đại hội cổ đông để xem họ nói gì và làm được gì. Tuy nhiên, hầu hết chỉ cần Enter là bạn có thể chơi thắng rồi!
Do đó, ta hiểu đơn giản: Thị trường chứng khoán là thị trường mua bán doanh nghiệp đã niêm yết. Hay thị trường chứng khoán là thị trường giao dịch cổ phiếu.
Lãi lỗ khi đầu tư chứng khoán từ đâu?
Ngọ đầu tư chứng khoán giống như Ngọ mở quầy rượu! Nhưng, cũng nhiều người chơi chứng khoán giống như lô đề, cờ bạc và dựa vào những giấc mơ.
Vậy bạn nghĩ lãi từ tiệm tạp hóa hay quầy rượu từ đâu mà ra?
Bạn nhập vào chai Vang Đà Lạt loại ngon giá 500.000 và bạn bán 700.000 – Khi đó bạn lãi gộp 200.000 đồng/đồng, nếu chi phí mặt bằng, công lao động (kể cả công quản lý của bạn), thuế phí là 80.000 đồng, thì tiền lãi ròng sẽ là 120.000 đồng (tương đương 24%).
-
Tiền lãi đến từ tiền chênh lệch giữa giá mua và giá bán
Bạn mua một cổ phiếu Tập Đoàn Tôn Hoa Sen (mã HSG) giá 20.000 đồng/cổ phiếu và bán giá 30.000 đồng/cổ phiếu. Bạn lãi 10.000 đồng/cổ phiếu tương đương mức lãi 50%.
Nếu tính kỹ ra, nếu tính mức phí môi giới trung bình là 0.15%-0.2% cho mỗi lần giao dịch, và 0.1% cho thuế, và xíu lưu ký nhỏ bé. Bạn sẽ lãi là 9.880 đồng/cổ phiếu, tương đương lãi 49.4%!
Phần dưới, Ngọ sẽ chia sẻ công ty chứng khoán lớn, và phí môi giới còn rẻ hơn nữa, và chính bản thân Ngọ mở tài khoản ở đó!
Tất nhiên, nếu bạn tính kỹ, nó phải gồm công sức của bạn! Đó là lý do, Ngọ chọn đầu tư theo kiểu nhàn hạ, bởi thời gian rảnh Ngọ có thể làm cái khác, hoặc du lịch, đọc sách.
(1) Cực khổ để kiếm đồng tiền, và (2) nhàn hạ để kiếm tiền. Bạn thích kiếm tiền theo hướng nào? Ngọ thích nhàn hạ và kiếm tiền hơn.
Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư vất vả, vật vờ, tốn rất nhiều thời gian từ đọc tin tức, lên diễn đàn, vào đội nhóm nghe phím hàng, đọc báo cáo tài chính, vẽ chart đủ kiểu! Kết quả thua lỗ! Số đông thường thua lỗ!
Họ vất vả để thua lỗ, vậy bạn tư duy ngược lại – bạn phải nhàn hạ có tiền. Nói đến tài chính đừng làm điều số đông làm!
-
Tiền lãi đến từ cổ tức tiền mặt doanh nghiệp trả hàng năm
Nói đến đầu tư chứng khoán thì bạn sẽ hiểu gần giống đầu tư bất động sản hơn là so với mở quầy rượu ở trên.
Khi bạn có dãy phòng trọ, hay cái nhà cho thuê. Thì bạn có tiền cho thuê nhà, sau khi trừ các chi phí như bảo dưỡng, khấu hao… bạn sẽ dư ra một số tiền vào túi của mình.
Vậy thay vì mua dãy trọ, và cái nhà rồi cho thuê để thu tiền. Ta mua cổ phiếu để hưởng cổ tức bằng tiền mặt.
Tiền cho thuê (trừ chi phí) của dãy trọ giống như cổ tức bằng tiền mặt khi đầu tư vào cổ phiếu.
Vậy nên có trường hợp, người có 5 tỷ đồng thay vì đi mua cái nhà – thì đem 5 tỷ đi mua cổ phiếu để hưởng cổ tức, nếu chọn mã tỷ suất cổ tức 5% thì bạn sẽ nhận về hàng năm là 250 triệu, (thuế sẽ là 5%), thực nhận còn: 237 triệu!
Vậy bạn cứ tha hồ lựa chọn những căn hộ hay nhà với mức giá 20 triệu/tháng để sống!
Nếu bạn sẽ phản biện là: Căn chung cư hay căn nhà sẽ tăng giá. Ngọ thưa: giá trị doanh nghiệp hay giá cổ phiếu cũng sẽ tăng lên theo thời gian.
Kiếm lãi chứng khoán từ việc kết hợp cả chuyện cổ phiếu tăng giá và hưởng cổ tức.
Trong nhà đầu tư bất động sản thì kiếm lãi từ việc lãi vốn và dòng tiền. Thì trong chứng khoán cũng y chang như vậy. Chứng khoán kiếm lãi từ:
- Việc lãi vốn – mua cổ phiếu giá thấp và bán giá cao hơn, do cổ phiếu tăng giá.
- Dòng tiền – Hưởng cổ tức tiền mặt, doanh nghiệp ăn nên làm ra và trích phần tiền trả cho bạn.
Do đó, bạn mua 1 cổ phiếu Vinamilk giá 80.000 đồng, bạn hưởng 4000 đồng cổ tức, và bạn bán giá 95.000 đồng, thì thực tế bạn lãi:
- Lãi vốn (chênh lệch giá) = 95.000 đồng – 80.000 đồng = 15.000 đồng!
- Hưởng cổ tức là: 4.000 đồng
- Do đó bạn lãi tổng cộng là 19.000 đồng.
Và giá mua là 80.000 đồng. Tương đương mức lãi tổng = 19.000/80.000 = 23.75%
Và chúng ta nhìn lại 1 số kênh được pháp luật bảo hộ và thừa nhận:
- Kênh đầu tư vàng: Kiếm lãi từ mỗi việc tăng giá và không có cổ tức.
- Kênh gửi ngân hàng: Kiếm lãi từ mỗi việc tiền lãi tiết kiệm, giống cổ tức nhưng không có tăng giá gốc.
Rõ ràng, chứng khoán mang lại cho nhà đầu tư cả tiền cổ tức và tăng giá cổ phiếu!
Lịch sử diễn biến lãi hàng năm là bao nhiêu?
Nói đến lịch sử thị trường chứng khoán là 1 trang rất dài, và nước càng phát triển thì thị trường chứng khoán càng phát triển, và ngược lại thị trường chứng khoán thúc đẩy chung nên kinh tế.
Đó là lý do, các nước luôn chú trọng phát triển thị trường chứng khoán. Bởi cổ phiếu là doanh nghiệp. Trừ những công ty gia đình lớn, hoặc sở hữu 100% nhà nước, còn hầu hết các doanh nghiệp lớn đều có niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Từ Amazon, Apple, Mycrosoft, Facbook, Google, Samsung, Unilever, Cocacola… hay đội bóng Manchester United… tất cả đều niêm yết!
Ở Việt Nam có gần 1800 công ty đã niêm yết như Vinamilk, Vingroup, Hòa Phát, Thế giới di động, Masan, ngân hàng Vietcombank, BIDV, Vietinbank… từ bệnh viện đến nghĩa trang cũng niêm yết!
Thực tế rằng: Nếu chỉ tính những doanh nghiệp bạn biết tên, thì số lượng đã niêm yết và giao dịch cổ phiếu sẽ nhiều hơn hẳn những công ty chưa niêm yết. (Còn mấy công ty nhỏ xíu đầy ra, kiểu Công ty TNHH không nhớ nổi tên, kiểu vậy đó)
Nhiều người đầu tư vào thị trường chứng khoán là vì mức sinh lãi hấp dẫn của nó. Ở Mỹ có đến xấp xỉ 50% dân số đầu tư vào thị trường chứng khoán, thông qua cá quỹ hoặc tự đầu tư. Ở Việt Nam số tài khoản tương đương là 4% dân số – một tiềm năng rất lớn.
Và chắc chắn, nước Việt Nam ngày càng phát triển thì lượng nhà đầu tư tham gia ngày một nhiều hơn, dù muốn hay không thì khả năng chính bạn hoặc những người thân trước sau gì cũng sẽ tham gia.
Chúng ta sẽ nhìn lại lợi nhuận đầu tư chứng khoán!
Thị trường chứng chứng khoán Mỹ trong hơn 100 năm, mức lãi trung bình là 10%/năm.
Ở thị trường chứng khoán Việt Nam, trong 23 năm qua:
- Mức tăng giá trung bình chung (chỉ số Vnindex): Từ 100 điểm lên 1050 điểm, tương đương: 10,7%/năm.
- Mức tỷ suất cổ tức: Tầm 2%/năm
- Tổng lãi: 12.7%/năm. Tương đương với mức lãi 15,6 lần.
15.6 lần là mức trung bình chung, Và cũng có doanh nghiệp mang về mức lãi hơn 100 lần!
Tất nhiên, không phải nhà đầu tư nào cũng có thể kiếm được tiền ở thị trường chứng khoán, đa số sẽ thất bại. Và lưu ý: Ngay cả ngành được truyền thông: “Buôn vàng thì lỗ, buôn thổ thì lời”, “làm lụng cả đời, không bằng tiền lời lô đất”, thì vẫn đến 80% nhà đầu tư không chuyên sẽ thất bại!
Bạn mua 1 lô đất bạn vứt đó bạn lời, hoặc bạn mua chứng khoán làm ăn ổn, giá ổn bạn vứt đó, bạn cũng lời! Và nếu bạn thực sự hiểu biết bạn có thể kiếm lãi 20%/năm hoặc 30%/năm tương đương với tầm 40 lần/20 năm hoặc 200 lần/20 năm.
Chơi chứng khoán có giàu được không?
Chứng khoán là tài chính – Tài là chính!
Cho nên chơi chứng khoán bạn sẽ GIÀU.
Chơi THUA – bạn giàu kinh nghiệm (hihi). Còn chơi THẮNG – Bạn sẽ giàu tiền!
Bạn đầu tư chứng khoán, giống như bất động sản, chứng khoán sẽ giúp bạn trở nên giàu có nếu bạn đầu tư đúng!
Số đông thường nhìn về quá khứ gần đây để đánh giá đầu tư bất động sản, cổ phiếu, vàng, tiền số, kênh nào sẽ mang lại lợi nhuận tốt hơn và phỏng đoán tương lai. Nhưng logic Ngọ là:
Ngọ thích nhìn qua những nước phát triển hơn như Mỹ, Châu Âu, Trung Quốc bởi 2 lý do: (1) Lịch sử của họ kéo dài hơn, nên sẽ có nhiều chuyện xảy ra hơn (2) Nước Việt Nam đang phát triển và tương lai có khả năng giống họ bây giờ nên chính sách, hay mức lãi sẽ gần giống hơn.
Ví dụ: Ở Việt Nam, bắt đầu có thuế thu nhập cá nhân hiệu lực từ năm 2009, nên trước đó thu nhập bạn 100 triệu/tháng, bạn sẽ đút túi nguyên 100 triệu, còn bây giờ bạn sẽ phải chịu thuế.Tương lai có thể phát sinh thêm thuế bất động sản thứ 2, thuế giao dịch cao nếu bán trong thời gian ngắn kể cả bất động sản hay chứng khoán.
Do đó, nhìn ra toàn thế giới, bất động sản và chứng khoán sẽ là mang lại lợi nhuận rất lớn. Bạn đầu tư chứng khoán, bạn có thể bỏ ra số tiền rất nhỏ tầm 1 tháng – 2 tháng lương là có thể mua được, cho nên nó đảm cho mọi người đều đầu tư được. (Con số đầu tiên, Ngọ bỏ vào TTCK là 5 triệu đồng – thời sinh viên!)
Hoạt động đầu tư chứng khoán không thể giúp bạn làm giàu nhanh chóng, trừ khi bạn đã giàu sẵn hoặc có số tiền lớn! Tuy nhiên, chứng khoán giúp bạn giàu 1 cách từ từ với khối tài sản lớn.
Với mức lãi 20%/năm và số tiền tiết kiệm thêm chỉ 30 triệu/năm, bạn hoàn toàn có thể có 300 tỷ/40 năm! Một con số khổng lồ!
Tuy nhiên, ta cần nhớ chứng khoán không có giàu nhanh! Chỉ có hoặc là (1) Nghèo nhanh nếu bạn tham lam (2) Giàu chậm.
Thà chết giàu còn hơn chết nghèo, thà giàu chậm còn hơn mãi nghèo!
Để bạn hiểu được tư tưởng cách vận hành lãi kép để trở nên giàu có. Mời bạn đọc bài: Lãi kép là gì? Cách tạo nên điều KHÔNG TƯỞNG
Bạn sẽ thấy cách thức lãi kép giúp bạn chơi thắng chứng khoán ngay lúc bắt đầu và giàu có rồi đấy!
Chương 2: Ra khơi!
Lão tử nói rằng: Hành trình vạn dặm cũng từ 1 bước chân đầu tiên. Và trên thị trường chứng khoán, mọi nhà đầu tư lão luyện nhất cũng bắt đầu giống như bạn bây giờ. Ai cũng phải đi từ bước đi đầu tiên, dù là Warren Buffett đi nữa.
Trước khi chúng ta “biết gì đó” về chứng khoán, tất cả chúng ta đều chẳng biết gì về chứng khoán cả! 10 năm kinh nghiệm đầu tư, hay 30 năm làm việc cũng đều bắt đầu từ ngày làm việc đầu tiên.
Giám đốc tự thân cũng đều bắt đầu từ thực tập thêm, làm thêm và nhân viên cả. Để bạn đến chứng khoán 1 cách đúng đắn nhất, Ngọ sẽ chia sẻ từng bước với bạn:
I. Để bắt đầu cho người mới chơi chứng khoán: Mở một tài khoản chứng khoán
Học mà nói chay thật sự rất khó tượng tưởng. Học không hành thì trước sau gì cũng thành công – nhưng là công cốc! Cho nên khi đọc hết chương này bạn nên mở một tài khoản chứng khoán ngay và luôn. Ngọ sẽ đề xuất ngay mục này.
Bây giờ thời kỳ 4.0 rồi! Bạn chỉ cần mở tài khoản ngay tại nhà! Khỏi phải nắng gió gì! Và hoàn toàn MIỄN PHÍ và KHÔNG TỐN PHÍ DUY TRÌ!
Cho nên bạn mở đi, chẳng có tốn bạn đồng xu nào hết. Người ta chỉ thu phí môi giới khi bạn giao dịch, trên thị trường trung bình là 0.15-0.2%/giá trị giao dịch. Bạn mua tổng giá trị giao dịch 1 tỷ, bạn sẽ mất tầm 1,5-2 triệu đồng tiền phí môi giới.
Tuy nhiên, trước khi bạn quyết định mua, thì bạn sẽ gặp một ma trận khác. Thị trường chứng khoán có 70 công ty chứng khoán. Ông nào cũng tôi hoàn hảo nhất, hỗ trợ tận tình, và tất nhiên người hưởng lợi nhất là công ty chứng khoán!
Ngọ có quen nhiều bạn làm công ty chứng khoán, và một số giám đốc bên chứng khoán. Tuy nhiên cái nào bạn ra bạn, cái nào công việc ra công việc. Bởi quan điểm của Ngọ là “ăn cùng mâm”, để đảm bảo “có phúc cùng hưởng, có họa cùng chia”.
Mỗi người có định nghĩa công ty chứng khoán tốt nhất có những định nghĩa riêng. Tốt nhất theo ý một người, là người đó phải mở tài khoản ở đó!
Một công ty Ngọ chia sẻ nên mở tài khoản ở đó, thì Ngọ phải có mở tài khoản và giao dịch phần lớn tiền ở đó. Kiểu như đứa bạn nói: “Mày nên kinh doanh mặt hàng ABC đi, mà thằng đó chẳng kinh doanh , thì bạn dẹp ngay lời khuyên đó đi”. “Đứa nào rủ bạn chơi chứng khoán mà nó không chơi, thì bỏ lời nói nó vào sọt rác đi”!
“Trong quá trình xây dựng ở La Mã cổ đại, khi giàn giáo được dỡ bỏ khỏi một mái vòm đã hoàn thiện, kỹ sư La Mã nào đã xây dựng vòm phải đứng ngay bên dưới. Nếu mái vòm bị sập, ông ta là người đầu tiên nên biết! Mối quan tâm của ông ta đối với chất lượng xây dựng sẽ mang tính trách nhiệm sống còn, và không có gì ngạc nhiên khi rất nhiều mái vòm La Mã vẫn còn tồn tại ”. Seth Klarman, ‘Biên độ an toàn’
Đây được xem là triết lý da thịt trong trò chơi! Bởi nếu nó có vấn đề gì, thì “mày phải chung số phần với tao”, đó là lý do khi mua cổ phiếu nhiều người muốn thấy lãnh đạo nắm một số lượng cổ phiếu đủ lớn để đảm bảo sự toàn tâm toàn ý.
Ngọ gợi ý bạn nơi mở tài khoản, đó là nơi Ngọ cũng mở tài khoản và giao dịch (Cam kết ăn cùng mâm), bởi lẽ, Bạn Nhấp vào đường link và mở tài khoản TẠI ĐÂY: (Khi có Ngọ giới thiệu bạn sẽ được miễn phí số tiền giao dịch đến 100-200 triệu đầu tiên)
- Chi phí môi giới thấp: Chỉ 0.15%/giao dịch. Bởi tính phần chênh lệch, so với 0,15%-0.2%, thì khi tổng giá trị giao dịch bạn 1 tỷ đồng, bạn tiết kiệm được 500 ngàn đến 1 triệu đồng! (Lấy tiền đi ăn bữa cũng sướng cái miệng chớ!)
Khi bạn là người mới bắt đầu thì chơi chứng khoán cũng cần phải biết tiết kiệm! Chơi chứng thắng thua chưa nói, nhưng nếu mất phí không đáng là lãng phí. - Thống kê đầy đủ thông tin: hầu hết những gì bạn cần nó đều có, từ thống kê lãi lỗ trực quan, độ rủi ro danh mục, màn lọc mã cổ phiếu…. đây là lý do Ngọ thích nó. Bạn dành 1 ít thời gian tự mò là ra hết, bởi nó đâu có thu phí gì đâu.
- Đây là công ty chứng khoán rất lớn: Đây là một trong những công ty chứng khoán lớn nhất ở Việt Nam, nằm trong top 3/70 công ty, nên đảm bảo tính an toàn cho bạn, Nó là công ty con của ngân hàng.
- Không có môi giới: Đầu tư cần tĩnh tâm, bạn mua bán cần hiểu lý do, nó là quá trình tự thân chứ không nhờ vã được. Với bạn cần bí mật danh mục, chứ mỗi khi thị trường lên xuống, người ta nhắn tin, hay gọi bạn với đủ mọi lý do và không bị phím hàng lung tung
Ngọ chẳng làm cho công ty chứng khóan nào cả! – Trước giờ Ngọ thích tự do tự tại, làm theo ý mình. Chẳng phải bị ép số, nghe sếp chửi… nên chẳng phải chạy số – (nhà đầu tư giao dịch càng nhiều, margin càng nhiều thì số càng lớn)…mà thực tế bản thân Ngọ là chủ, ít nhất là bản thân.
Công ty chứng khoán muốn bạn giao dịch nhiều và margin (cty chứng khoán cho vay thêm tiền): 2 nguồn thu chính của họ. Bạn nên làm ngược lại, giao dịch ít và không sử dụng margin!
Mời bạn đọc bài: Cách mở tài khoản chứng khoán 2022. Cẩn thận BẪY PHÍ
Những điều cơ bản nhất để thao tác giao dịch
Nếu nói về việc học, bạn đã dành 3-4 năm ở trường ĐH, Cao Đẳng, học nghề; rồi đọc sách hoặc người xung quanh. Bản thân Ngọ dành 6 năm để học (kể cả Thạc sĩ).
Điều đọng lại: Học thì nhiều mà dùng thì rất ít, rất tinh gọn và cốt lõi. Hãy liên tưởng công việc bạn mà xem, đa phần là sự lặp lại, ngày này qua ngày khác.
Vì bản thân tư tưởng đi theo trường phái: “Đơn giản là đỉnh cao của sự tinh tế” – Leonardo Da Vinci, bản thân Ngọ cũng là sống theo hướng tối giản!
Do đó, theo nguyên lý 80/20 (20% đầu vào quyết định 80% đầu ra), xài nguyên lý này ở Level 3, ta sẽ có:
Nguyên lý 80/20 level 3: 1% đầu vào quyết định 50% đầu ra!
Theo định luật Sturgeon:
90% của mọi thứ là rác rưởi.
Điều này ngụ ý rằng: 90% phim ảnh, văn học, hàng tiêu dùng, v.v. là rác rưởi. Thậm chí cho dù bạn đang nói về vật lý, hóa học, kinh tế học, xã hội học, y học… thì 90% đều là rác rưởi.
Trong chứng khoán, thì 90% là rác rưởi!
Cho nên khi bạn mở tài khoản xong, bạn chỉ cần chú ý vài điều sau là có thể thực hiện các thao tác giao dịch:
- Giờ giao dịch: sáng từ 9h00-11h30 và chiều 13h00-14h45 vào các ngày làm việc (trừ lễ tết và thứ 7, chủ nhật).
- Số lượng cổ phiếu bạn mua là bội số của 100: tức là 100; 200; 1400; 10400. Bạn không thể mua 355 cổ phiếu được.
- Bạn thích mua giá nào thì đặt mức giá đó: (gọi là lệnh LO) dù thực tế có nhiều loại lệnh khác nhau, Ví dụ: Mua cổ phiếu Vinamilk giá 95.300 đồng/Cổ phiếu. Mua FLC giá 3.950 đồng/cổ phiếu. Bản thân Ngọ thường đặt kiểu vậy!
- Bước giá:
Đối với sàn HOSE:
- Khi giá dưới 10.000, chỉ đặt được giá chia hết cho 10, ví dụ: 4.330 đồng.
- Khi giá từ 10.000 đồng đến 50.000 đồng, mức giá phải chia hết cho 50 ví dụ giá 44.350 đồng, không đặt được 44.330 đồng!
- Khi giá từ 50.000 đồng trở lên: mức giá phải chia hết cho 100.
Đối với sàn HNX và Upcom: mức giá bạn đặt phải chia hết cho 100 đồng cho mọi mức giá.
- Bạn có thể đặt lệnh chờ: Bạn không nhất thiết đúng giờ đó mới đặt lệnh, bạn có thể đặt lệnh từ tối hôm qua, hoặc đặt lệnh cho cả tuần, cả tháng. (Giống như mua hàng hẹn giờ trên online).
- T+2: Khi bạn mua hay bán cổ phiếu thì sau 2 ngày làm việc thì cổ phiếu mới về tài khoản để bạn bán, chứ không thể sáng mua chiều bán. (trừ chứng quyền, và chứng khoán phái sinh, viết 1 bài riêng vì đây là 2 công cụ rủi ro cao)
Mời bạn đọc: Chứng quyền là gì? Hiểu về định giá chứng quyền
Còn nếu bạn muốn dễ khớp thì bạn sẽ đặt mức giá gần mức đang giao dịch nếu bạn thấy mức giá đó là hợp lý.
Như vậy là bạn đủ bắt tay vào giao dịch chứng khoán rồi đó, lưu ý là cần phải có 1 tài khoản.
Nếu bạn muốn rõ hơn phần này, bạn có thể đọc thêm các bài viết của tôi gồm:
Các lệnh trong chứng khoán: ATC, ATO, MP, LO là gì (CỤ THỂ)
Nguồn thu thập thông tin về doanh nghiệp và cổ phiếu.
Hầu hết những thông tin Ngọ dùng đều từ internet, và bạn đều có thể tìm hiểu. Và sau đây là 4 nguồn chính mà Ngọ chia sẻ cho bạn:
- Từ chính công ty chứng khoán
Khi bạn đăng nhập vào tài khoản mà mình đăng ký trước đó. Bạn sẽ thấy các thông tin về cổ phiếu như các chỉ số tài chính, biểu đồ phân tích kỹ thuật đã tích hợp sẵn.
Công ty Ngọ khuyến khích bạn mở tài khoản cũng có việc thống kê và lọc cổ phiếu khá tốt.
- Các trang web tài chính phổ biến
Giờ các trang web tài chính nhiều vô kể, kể cả trả phí lẫn không trả phí. Dù đầu tư chục năm, tuy nhiên thực tế, Ngọ đã thấy THỪA thông tin từ các nguồn miễn phí.
Ngọ thường vào 3 trang web sau để tìm mã cổ phiếu, nó đã quá đủ rồi:
- Vào chính trang web công ty mà bạn tìm hiểu.
Ở đây bạn chỉ cần bấm tên lên google và nó sẽ hiện ra. Ví dụ: Bạn bấm công ty cổ phần tập đoàn Hòa Phát nó sẽ ra trang chủ của Hòa Phát.
Bạn muốn biết thông tin gì về công ty bạn cứ google, bạn sẽ thấy nhiều điều thú vị về công ty có trên internet, tuy nhiên tỷ lệ rác cũng khá cao.
Cách chọn cổ phiếu tốt cho nhà đầu tư mới bắt đầu?
Phía sau 1 cổ phiếu là 1 doanh nghiệp, giống như sau cái sổ hồng là cái nhà, mảnh đất. Nếu bạn mua kiểu cá nhân và muốn trở thành nhà đầu tư thực thụ, bạn cần phải xây dựng cho mình một phương pháp đầu tư cụ thể:
Có 2 trường phái chính đối với đầu tư cổ phiếu:
- Phân tích kỹ thuật
- Phân tích cơ bản
Từ phương pháp phân tích này, người ta sẽ đẻ ra nhiều cách chọn cổ phiếu khác nhau phụ thuộc vào sự yêu thích và kỹ năng của từng người.
Trong chứng khoán, bạn không nhất thiết phải biết tất cả phương pháp đầu tư, bạn chỉ cần sở hữu 1-2 phương pháp đúng và tuân thủ nó tuyệt đối, thì Ngọ đảm bảo bạn sẽ kiếm được tiền tỷ trong tay.
Chứng khoán rất đơn giản về cách chọn mã, tuy nhiên bạn cần chế ngự lòng tham, luyện tính kiên nhẫn và kỷ luật.
Ở thị trường chứng khoán, Ngọ đã học và hướng dẫn học viên chọn mã cổ phiếu chỉ sử dụng Toán lớp 2, lớp 4, lớp 5, lớp 6 là được mã ngon lành rồi. Thậm chí bản thân còn đề ra, khi nào xài Toán lớp 7 thì sẽ là báo động ĐỎ.
Giờ ta sẽ đi tìm hiểu về từng loại phương pháp đầu tư cụ thể:
Phân tích kỹ thuật
Phân tích kỹ thuật nghiên cứu giá cổ phiếu quá khứ để dự đoán giá tương lai thông qua các mô hình giá. Với giả định rằng tương lai sẽ tiếp tục lặp lại những gì xảy ra trong quá khứ.
Xem phân tích kỹ thuật ở đâu?
Bạn chỉ cần thay chữ VNINDEX thành các mã bạn cần xem như HPG, VNM, VCB
Sau đó bạn nhập vào ô “Nhập mã CK cần vẽ” bằng các mã mà bạn muốn phân tích
- Ngay tại tài khoản bạn mở ở công ty chứng khoán có tích hợp sẵn.
- Bạn cũng có thể xải phần mềm chuyên dụng như Amibroker.
Tuy nhiên cá nhân Ngọ thường xem bên Cafef.vn. Bởi Ngọ chỉ cần nhìn đơn giản, nhanh gọn và cái lõi của vấn đề thôi.
Thẳng thắn: Chỗ xem đồ thị phân tích kỹ thuật thì đông như quân Mông Nguyên, na ná nhau.
Còn Bản thân Ngọ chỉ quan tâm đến phần bản chất là gốc rễ, phần còn lại nhớ định luật Sturgeon đối với chứng khoán: 90% các thứ đều là rác rưỡi.
Cần xem gì ở phân tích kỹ thuật?
Để hiểu cách chơi thắng chứng khoán cho người mới bắt đầu và đi theo con đường phân tích kỹ thuật, bạn cần chú ý 3 vấn đề:
- Đường xu hướng
- Cắt lỗ
- Xác định điểm mua, điểm bán
Hiểu về xu hướng:
Trong việc lướt sóng, chúng ta sẽ luôn tìm gặp cụm từ: “The trend is your friend” (Xu hướng là bạn của bạn). Nên để đầu tư thắng lợi bạn cần giao dịch cùng chiều với xu hướng tăng giá của cổ phiếu
Xu hướng cần chia làm 3 xu hướng chính: Xu hướng ngắn hạn, xu hướng trung hạn và xu hướng dài hạn. Ít nhất bạn chỉ nên qua tâm cổ phiếu có xu hướng trung hạn tốt trở lên.
Để hiểu sâu hơn về xu hướng bạn đọc các bài sau:
- Đường xu hướng là gì? Cách vẽ và ứng dụng trong chứng khoán, forex
- Ứng dụng lý thuyết DOW trong THỰC TẾ là gì? (CHI TIẾT)
- Sóng Elliott TK 21: Cách vẽ & đếm sóng elliott (CỤ THỂ)
- 3 đường MA là gì? Cách sử dụng đường trung bình động SMA chuẩn xác nhất
Hiểu về cắt lỗ:
Cắt lỗ là kỹ năng cần phải đạt được đối với bất kỳ nhà đầu cơ nào muốn tồn tại và kiếm tiền trên thị trường chứng khoán. Chưa làm được việc cắt lỗ là chưa thể đầu tư thành công được.
Khi giá bán cao hơn giá mua cổ phiếu vào là chốt lời. Ngược lại, Cắt lỗ là bán giá thấp hơn giá mua vào.
Về mặt tâm lý, ta chốt lời luôn dễ dàng hơn rất nhiều so với việc cắt lỗ. Và cắt lỗ là việc cực khó đối với nhiều nhà đầu tư, do đó đáng lẽ ta lỗ ít, vì không chịu cắt lỗ thành ra lỗ lớn.
Tất nhiên nhiều lúc cắt lỗ, ngay khi cắt thì giá tăng lại, bởi chứng khoán là xác suất. Nhưng để bạn tồn tại được khi đi theo phân tích kỹ thuật thì bạn phải GIỎI CẮT LỖ.
Cắt lỗ khó bởi 3 lý do sau: (1) Niềm tin sai lầm cố hữu “chưa bán là chưa lỗ”, mua 100 giờ còn 95 thì đã là lỗ rồi, dù bán hay chưa bán. (2) Bán cắt lỗ thừa nhận với việc ta sai lầm, thừa nhận mình sai lầm luôn khó với số đông (3) Cái tôi và nỗi đau của sự mất mát.
Gồng lỗ là bản năng, Cắt lỗ là bản lĩnh!
Bạn đọc thêm: Cắt lỗ trong chứng khoán: 2 lý do để bán các khoản đầu tư thua lỗ
Xác định điểm mua, điểm bán
Khi bạn xác định được điểm mua hoặc điểm bán đúng, bạn sẽ tăng khả năng tối ưu thu lãi và hạn chế thua lỗ.
Tuy nhiên, ta cần nhớ: chứng khoán là xác suất, nên ở đây ta cần là tăng % số lần mua đúng và tăng mức lãi cao hơn trong mỗi lần giao dịch. Trung bình bạn mua chính xác 70% số đã lần đã là rất hoàn hảo.
Sự kỳ vọng chính xác 100% hay thậm chí 80% sẽ khiến bạn bỏ đi phương pháp tốt bởi vì cảm giác “cỏ nhà hàng xóm ngon hơn”!
- Ta có thể mua ở điểm hỗ trợ, mua ở điểm breakout – hay bán ở điểm kháng cự, bán khi cổ phiếu gãy xu hướng.
- Mua khi RSI tăng trên vùng 30, mua khi MACD hội tụ… Rất nhiều công cụ giúp nhà đầu tư chọn điểm mua điểm bán.
Sau đây là những bài viết các tiêu chí cụ thể giúp bạn xác định điểm mua điểm bán:
- Đường RSI là gì? Cách sử dụng RSI đúng chuẩn (CHI TIẾT)
- Mô hình vai đầu vai thuận & đảo ngược (CỤ THỂ)
- Đường MACD là gì? Cách vẽ & xem đường MACD (CỤ THỂ)
- Ngưỡng kháng cự và hỗ trợ là gì? Cách hiểu đúng nhất
- Bollinger Bands là gì? KINH NGHIỆM “xài” Bollinger Bands
- Nến Nhật & 3+ mô hình nến đảo chiều (CHÍNH XÁC CAO)
- Khối lượng giao dịch chứng khoán là gì? Tìm hiểu A ĐẾN Z
Đối với nhà đầu tư mới bắt đầu chỉ cần hiểu cái nền của cách chơi chứng khoán như trên và thực hành thật thành thục, bạn hoàn toàn có thể kiếm được tiền từ thị trường chứng khoán
Và bạn cũng lưu ý: Dù theo trường phái này đi nữa hãy tránh xa cổ phiếu bơm thổi, ruột rỗng tuếch hoặc định giá quá cao. Bạn hoàn toàn có thể phân biệt được điều này dễ dàng nếu bạn có 1 ít kiến thức về phân tích cơ bản.
Ngoài ra, nhờ hiểu rõ phân tích cơ bản, bạn có thể mua doanh nghiệp chất lượng cao với giá hời.
Phân tích cơ bản
Trái ngược với phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản không dựa vào diễn biến giá giao động. Mà dựa vào định giá công ty, và quyết định mua hời hơn nhiều so với mức định giá.
Điều đó có nghĩa, Phân tích cơ bản là xem xét các khía cạnh của doanh nghiệp như: Lợi nhuận hiện tại và quá khứ, Các vấn đề nợ, dòng tiền của doanh nghiệp, xem xét về thị trường, sản phẩm, đối thủ cạnh tranh, khả năng tăng trưởng lợi nhuận, độ bền vững của doanh nghiệp, ban lãnh đạo…sau đó ước tính giá trị doanh nghiệp và giá trị cổ phiếu.
(Giống như bất động sản: ta xem diện tích, vị trí, hạ tầng, quy hoạch… mảnh đất, và ước tính giá trị miếng đất)
Trong phân tích cơ bản ta sẽ gồm 2 trường phái:
- Đầu tư tăng trưởng
- Đầu tư giá trị
Đầu tư tăng trưởng: Đề cao xem xét khả năng tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp quá khứ, hiện tại, và đặc biệt là khả năng tăng trưởng trong tương lai. Thường mức yêu cầu tăng trưởng tối thiểu là 15%/năm!
Và cũng chỉ mua cổ phiếu này với mức giá hợp lý, bởi không có gì là tăng trưởng mãi mãi, và tương lai không thể chắc chắn được.
Để hiểu hơn mời bạn đọc: Cổ phiếu tăng trưởng là gì? Ví dụ CỤ THỂ
Đầu tư giá trị: Đề cao những gì đã diễn ra ở quá khứ và hiện tại hơn, và ưu tiên mua giá hời đáng kể vì tin rằng tương lai là rất khó dự đoán, tất nhiên không thể hoàn toàn tách rời 100%.
Một trong những thuật ngữ quan trong của đầu tư giá trị là Biên an toàn: Tức là ước định giá trị cổ phiếu giá 20.000 đồng, thì chỉ mua tối đa mức chấp nhận tối đa là 15.000 đồng, mức chiết khấu 25%. Đối với một số nhà đầu tư khác, họ yêu cầu mức chiết khấu cao 33%, 40%, 50%.
Biên an toàn càng lớn, thì mức chiết khấu càng cao nên khả năng an toàn và sinh lời của cổ phiếu càng lớn, nhưng số mã sẽ tìm kiếm được sẽ ít đi.
Mời bạn đọc: Biên an toàn là gì? Góc nhìn từ NĐT vĩ đại!
Tuy nhiên đối với Warren Buffett, nhà đầu tư vĩ đại nhất thế giới, tăng trưởng và giá trị sẽ luôn song hành, tăng trưởng là một phần không thể bỏ qua khi tính toán giá trị doanh nghiệp. Thật sai lầm khi nhà phân tích coi 2 phương pháp đầu tư tăng trưởng và đầu tư giá trị tách bạch nhau.
Để hiểu hơn, bạn đọc: Đầu tư giá trị là gì? 10+ cách tìm cổ phiếu (CHI TIẾT)
Cách chọn cổ phiếu theo phân tích cơ bản
Trường phái đầu tư tăng trưởng
Đầu tư tăng trưởng là triết lý của Thomas Rowe Price (được xem là cha đẻ của đầu tư tăng trưởng), Philip Fisher, Peter Lynch, Wiliam O’Neil (CANSLIM)
Ngọ hướng dẫn cách chứng khoán cho người mới bắt đầu, những đối tượng F0 chưa biết nhiều về chứng khoán có thể bắt đầu với các phương pháp thiên mang tính đơn giản hóa như phương pháp CANSLIM.
Phương pháp CANSLIM cho người mới bắt đầu
Phương pháp CANSLIM, là sự kết hợp giữa đầu tư tăng trưởng và đầu tư theo xu hướng
CANSLIM = C (Lãi hiện tại) + A (Lãi năm) + N (Yếu tố mới) + S (Cung cầu) + L (CP đầu bảng) + I (Tổ chức mua) + M (Xu hướng thị trường).
Với 3 trụ cột chính:
- Tăng trưởng >20-25%/năm trước hoặc quý cùng kỳ năm trước.
- ROE > 15-17%/năm.
- Xu hướng tăng giá.
Tất nhiên, còn nhiều yếu tố nhỏ khác nữa, để bạn hiểu 1 cách đầy đủ, Ngọ xin gửi bạn 5 cuốn sách định dạng PDF về phương pháp CANSLIM, bạn tải FREE về đọc:
- Làm Giàu Qua Chứng Khoán
- 24 Bài học sống còn để đầu tư thành công trên thị trường chứng khoán
- Kiếm Tiền Bằng Cách Đầu Tư Chứng Khoán
- Nhà đầu tư thành công
- Làm Giàu Từ Chứng Khoán
Các phương pháp đầu tư tăng trưởng Philip Fisher, Peter Lynch
Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư nổi tiếng khác đã ứng dụng đầu tư tăng trưởng thành công, dù nó mang tính định tính cao và có lẽ bạn cần 1-2 năm để hiểu rõ.
Mời bạn nghiên cứu phương pháp của Philip Fisher.
Ngoài ra, bạn nên đọc 2 cuốn của Peter Lynch – một trong 3 nhà đầu tư vĩ đại nhất thế kỷ 20 với mức sinh lời hơn 29%/năm.
Trường phái đầu tư giá trị
Nguyên tắc ở phương pháp này là mua hời, tức ta ước tính giá cổ phiếu là 50.000 đồng ta chỉ mua giá 35.000 đồng trở xuống (chiết khấu 30%). Và cha đẻ của phương pháp này là Benjamin Graham, người thầy của Warren Buffett.
Lý do mua chiết khấu lớn là để bạn có lãi khi bạn tính đúng và hạn chế thua lỗ khi bạn tính sai, vì định giá chứng khoán chỉ là con số tương đối, như lời vị cha đẻ của phương pháp này chia sẻ:
“Điểm cốt yếu trong phân tích chứng khoán không phải là đi tìm chính xác giá trị nội tại của cổ phiếu là bao nhiêu. Nó chỉ là con số tương đối.” Benjamin Graham
Để định giá cổ phiếu bạn sẽ sử dụng 1 hoặc kết hợp các phương pháp định giá sau để tăng tính chính xác:
- Định giá cổ phiếu theo phương pháp P/E. Tìm hiểu TẠI ĐÂY
- Định giá cổ phiếu theo phương pháp P/B. Tìm hiểu TẠI ĐÂY
- Định giá cổ phiếu theo phương pháp cổ tức, định giá theo phương pháp chiết khấu dòng cổ tức. Tìm hiểu TẠI ĐÂY
- Định giá cổ phiếu theo phương pháp chiết khấu dòng tiền. Tìm hiểu TẠI ĐÂY
- Định giá cổ phiếu theo phương pháp EV/EBIT, & EV/EBITDA. Tìm hiểu TẠI ĐÂY
- Định giá cổ phiếu theo phương pháp P/S, TẠI ĐÂY
- Định giá cổ phiếu theo phương pháp PEG (TẠI ĐÂY)
- Định giá theo phương pháp theo công thức Benjamin Graham (TẠI ĐÂY)
- Công thức định giá cổ phiếu mà Peter Lynch & John Neff dùng – sự kết hợp giữa cổ tức, tốc độ tăng trưởng & P/E (TẠI ĐÂY)
Ngoài ra để tìm hiểu thêm về tình hình tài chính công ty, bạn đọc hiểu về báo cáo tài chính và các thông số quan trọng liên quan:
Tìm hiểu về báo cáo tài chính
Khi bạn hiểu về báo cáo tài chính, bạn sẽ hiểu được cả về bảng tài sản (bảng cân đối kế toán), bảng hoạt động kinh doanh, và bảng dòng tiền.
Về tài sản: Bạn hiểu được doanh nghiệp có tài sản ngắn hạn (tiền mặt, khoản phải thu, hàng tồn kho giá trị là bao nhiêu?) và tài sản dài hạn như nhà xưởng, đầu tư vào doanh nghiệp khác. Doanh nghiệp có nợ ít hay nhiều và vốn chủ sở hữu (vốn chủ sở hữu là tiền túi của công ty).
Theo nguyên tắc: Tài sản = Tài sản ngắn hạn + Tài sản dài hạn = Nợ + Vốn chủ sở hữu.
Mời bạn đọc: Nợ phải trả là gì? Hiểu biết về Nợ phải trả
Về bảng hoạt động kinh doanh: Ta biết tình hình kinh doanh của doanh nghiệp ở mức nào, lãi hay lỗ, tăng hay giảm so với cùng kỳ hoặc những năm trước.
Về bảng dòng tiền: Ta sẽ hiểu doanh nghiệp dòng tiền vào có đủ để cho kinh doanh không?
Mời bạn đọc thêm:
Tâm lý học trong đầu tư chứng khoán?
Chứng khoán không phải chỉ là vấn đề của kinh doanh, tài chính, hay phân tích mà còn là vấn đề của tâm lý học.
Bởi nhà đầu tư rất dễ kích thích bởi lòng tham, thấy cổ phiếu nào tăng nhiều thì nhảy vào sợ bỏ lỡ cơ hội (Hiệu ứng FOMO) và “lãnh đạn”. Cũng như bị ảnh hưởng bởi sự sợ hãi mỗi khi thị trường biến động; hoặc bị ảnh hưởng bởi nỗi sợ mất mát và khó chấp nhận mình sai lầm. Do đó không dám bán cắt lỗ, khi cổ phiếu không đáp ứng tiêu chí nữa.
Nhà đầu tư dễ đầu tư theo bản năng, điều tốt nhất ta nên làm là ngược lại với bản chất tâm lý của số đông: “Hãy tham lam khi người khác sợ hãi, và hãy sợ hãi khi người khác tham lam”, mua của người chán và bán của người thèm.
Chứng khoán biến nhà đầu tư thành một đứa trẻ với mọi cung bậc cảm xúc – đến với chứng khoán giống như mua 1 vé về với tuổi thơ. Lúc hưng phấn, lúc chán nản; khi lo ngại, khi hi vọng… Do đó, chứng khoán là tập hợp số đông nhà đầu tư nên thị trường chứng khoán cũng diễn biến như vậy.
Nhà đầu tư làm chủ cảm xúc, mua khi người ta chán hay bán khi người ta thèm sẽ kiếm được lợi nhuận.
Khi nào nên mua cổ phiếu hay bán cổ phiếu?
Trong đầu tư, bạn cần chọn phương pháp phù hợp với bản thân và tuân thủ theo nó một cách tuyệt đối, để có một cách chơi thắng lợi ngay cho nhà đầu tư mới bắt đầu, Ngọ khuyến nghị bạn phải theo đuổi nó ít nhất 3 tháng, bởi tâm lý con người rất dễ dao động và tham lam, cũng như luyện tính kiên trì của bạn.
Nguyên lý chung là bạn “mua vì lý do gì, thì bán vì lý do đó“ khi nó không còn nữa.
- Nếu bạn mua vì phân tích kỹ thuật thì phải bán dựa vào phân tích kỹ thuật như cắt lỗ, hoặc bán khi tăng 25%, nếu theo CANSLIM – còn tăng nhanh trong 4 tuần thì chờ tiếp 4 tuần nữa.
- Nếu bạn mua vì tăng trưởng thì bán khi tăng trưởng không còn nữa (tốc độ tăng trưởng dưới 15%/năm), hoặc theo Peter Lynch là khi hết tăng trưởng hoặc định giá quá cao (Ví dụ P/E>25-30)
- Nếu bạn dựa vào P/E thấp, P/B thấp, Cổ tức cao, chất lượng doanh nghiệp đi lên thì bạn cũng bán vì P/E cao, P/B cao, Cổ tức thấp, chất lượng doanh nghiệp đi xuống
Ngoài ra, bạn bán cổ phiếu khi cần tiền; mua cổ phiếu mà tâm bất an thì cũng không nên giữ…
Tuy nhiên, một lý do Ngọ cảm giác tuyệt vời nhất, là bán khi tìm được cổ phiếu khác tốt hơn hẳn cổ phiếu đang nắm giữ.
Lưu ý: Tuyệt đối không nên bịa ra lý do khác để nắm giữ khi lý do cũ không đáp ứng tiêu chí nữa.
Những sai lầm phổ biến về cách chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu
1.Chọn cách đầu tư sai lầm ngay từ đầu
Mua dựa vào người khác phím hàng: Bạn lên diễn đàn, vào đội nhóm, group và mong ai đó phím mã cổ phiếu để mua – đây là lý do hàng đầu khiến nhà đầu tư mới thua lỗ. Bạn mua cổ phiếu bạn phải lý do vì sao mình nắm giữ cổ phiếu đó, và bạn cần phải độc lập với số đông.
[Danh ngôn] Lời mách nước, thông tin nội bộ: Giúp bạn KIẾM tiền hay MẤT tiền?
“Nếu ai đó đầu tư bằng cách sử dụng các lời mách nước, nghe theo báo CNBC, đầu tư theo nhân viên quản lý tài sản ở công ty chứng khoán, tôi nghĩ chứng khoán là trò chơi mất tiền của họ.” – Lou Simpson
2.Tẩu hỏa nhập ma trong một thế giới chứng khoán hỗn loạn
Đối với nhà đầu tư mới, chứng khoán giống như rừng thứ nhiễu loạn, không lối thoát – tẩu hỏa nhập ma.
Nào là tin tức bảo như thế này, nào là công ty chứng khoán bảo như thế kia – nào là bên môi giới tất tay, ông khác lại bảo dè chừng. Ông thầy này bảo mua, ông thầy kia bảo bán, còn lên diễn đàn thì lại này nọ.
Thị trường chứng khoán, là một xã hội thu nhỏ, có người mua và có người bán – chắc chắn sẽ có góc nhìn khác nhau. Vì bạn không xác định được đâu là đúng, đâu là sai nên giống đẻo cày giữa đường. 90% nhà đầu tư vì điều này nên thua lỗ.
Cụ thể: Nói về vấn đề báo chí, truyền thông:
“Khi tôi nghe các nhà bình luận truyền hình sáng tỏ về những gì thị trường sẽ làm tiếp theo, tôi nhớ lại lời nhận xét gay gắt của Mickey Mantle:” Bạn không biết trò chơi này dễ dàng như thế nào cho đến khi bạn bước vào thế giới truyền thông ấy.” Warren Buffett
Mời bạn đọc thêm: Đọc tin tức, báo chí truyền thông: Lợi bất cập hại?
Hoặc: Đề cập đến các diễn đàn, groups, đội nhóm và room chứng khoán:
Giáo sư Terrance Odean and Brad Barber đã kiểm tra hiệu quả của các câu lạc bộ đầu tư trong nghiên cứu của họ: “Quá nhiều người đứng đầu gây hại cho lợi nhuận: Hiệu quả của các câu lạc bộ đầu tư.” Nghiên cứu bao gồm 166 câu lạc bộ, sử dụng dữ liệu từ một nhà môi giới lớn, từ tháng 2 năm 1991 đến tháng 1 năm 1997. Họ thấy rằng hiệu quả điều chỉnh sau các yếu tố rủi ro như quy mô, giá trị, hệ số alphas (hiệu quả so với mức chuẩn) là ÂM, thậm chí khi chưa tính chi phí môi giới. Sau khi tính phí, hiệu quả đầu tư alphas trung bình là -4.4%/năm!” Larry Swedroe
Mời bạn đọc thêm: Đội nhóm & Group, Room: GIÚP bạn hay HẠI bạn?
3.Các vấn đề cá nhân: Tham lam, tâm lý không vững, ảo tưởng sức mạnh, thiếu kiến thức
Vấn đề giàu nhanh: Ngọ xin nhắc lại: Chứng khoán không có giàu nhanh, chỉ có nghèo nhanh và giàu chậm thôi. Nên bất cứ tư tưởng nào bạn muốn lãi 30%/năm thì sẽ thiếu tính bền vững; Bạn hoàn toàn sẽ thành triệu phú hoặc cả chục triệu đô nếu kiếm trung bình 20%/năm! – Tuy nhiên để đạt con số đó, cần thời gian rất dài.
Tâm lý không vững: Chứng khoán thì có lên có xuống, cũng như con người lúc khỏe lúc đau ốm, và năng lực một người chỉ thể hiện khi thị trường rơi vào trường hợp giảm điểm, “cái cây không thể mọc đến trời”; thường thì nhà đầu tư dễ bị hiệu ứng FOMO, nên thường mua khi tăng nóng và bán khi giá giảm mạnh và thua lỗ.
Ảo tưởng sức mạnh: Đối với một nhà đầu tư mới khi trải qua thời gian ngắn trên thị trường, và may mắn kiếm lãi, thường sinh ra tâm lý tự tin thái quá, hiếm khi chấp nhận người khác và tự tin mình mua sẽ đúng, có thể sẽ sẽ đòn bẩy cao hoặc chỉ mua 1-2 mã cổ phiếu. Và thị trường biết cách ra đòn, khi bạn sơ hở nhiều nhất – có thể nhiều lần thắng, mà một lần thua là tiêu tan tài khoản tích góp nhiều năm.
Thiếu kiến thức: Dù bây giờ Ngọ có hiểu biết về chứng khoán nhưng trước đây Ngọ cũng giống bạn là thiếu kiến thức, nếu bạn ý thức được điều này bạn sẽ bền vững vì bạn sẽ “không chơi hệ cầu may”; vừa học, vừa làm; sẽ kiên nhẫn và chỉ mua cổ phiếu trong vòng tròn năng lực.
Những điều cần làm đúng để thắng chứng khóa cho người mới bắt đầu
- Thiết lập một mục tiêu phù hợp.
- Ưu tiên quản trị rủi ro hơn là tìm kiếm lợi nhuận (Không thua thì sẽ thắng)
- Hiểu về đơn giản về chứng khoán (Bạn đọc mấy cái link xanh là thừa rồi)
- Hiểu về lãi kép (để ta không tham lam, giàu là quá trình, lúc đầu lâu, nhưng sau lại rất mau – mức lãi 20%/năm và số tiền tiết kiệm thêm chỉ 30 triệu/năm, thì bạn chắc chắn sẽ có 300 tỷ/40 năm!
- Hiểu lịch sử chứng khoán, trung bình Mỹ lãi 10%/năm, Việt Nam hiện là 13%/năm. Và lãi chứng khoán từ cổ tức và tăng giá.
- Phải mở một tài khoản chứng khoán để giao dịch. (Mở Online Tại đây)
- Nhớ “tất cả kiến thức chứng khoán chỉ là toán lớp 4” – rất đơn giản. Tất cả những thứ cao hơn thì báo động cho rủi ro
- Hiểu về phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản, định giá cổ phiếu.
- Hiểu về tâm lý bản thân và thị trường chứng khoán: Tránh hiệu ứng FOMO, và khi mã nào số đông hưng phấn ta bỏ chạy, mã nào ít chú ý và có tiềm năng ta đi trước 1 bước.
- Nhận diện các sai lầm trong đầu tư đối với nhà đầu tư mới.
Bonus: 3 lựa chọn học chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu.
Nếu bạn đã đọc đến đây, thực sự bạn là một người kiên trì, một đức tính cần có của nhà đầu tư thành công, bởi vì bài viết này hơn 10.000 từ!
Theo quan sát của bản thân, nhà đầu tư có 3 lựa chọn để học chứng khoán:
Lựa chọn 1: Đọc nhiều sách
Nếu trước đây là người ham đọc sách (>15 cuốn/năm), nó sẽ không tốn nhiều tiền nhưng tốn thời gian và sẽ mất 3 năm để đúc kết vấn đề và thực hành, còn nếu không ham đọc sách thì rất dễ buồn ngủ và dẫn đến không hiệu quả.
Lựa chọn 2: Tự mò như số đông.
Thường đây là cách mà đại đa số nhà đầu tư làm, như đọc báo chí, lên diễn đàn, và các room, lên youtube – học một cách rời rạc, lan man, nhiều khi chẳng biết đúng hay sai, và phải chấp nhận trả cái giá theo đa số.
Lựa chọn 3: Học từ 1 người giỏi trong lĩnh vực này.
Nhằm rút ngắn thời gian, và biết những thứ trọng tâm (định luật Sturgeon: 90% của mọi thứ là rác rưởi) để tăng tính bền vững, được hệ thống hóa và tiết kiệm thời gian, nên sẽ không đầu tư sai lầm và hoàn toàn kiếm được lãi. Như vậy cần đăng ký một khóa học đúng! Ví dụ như khóa học của Ngọ CophieuX.
Một khóa học cần: (1) Người dạy phải đầu tư thắng (2) Kiến thức phải có số liệu chứng minh từng phương pháp (3) Phương pháp được NĐT xuất chúng áp dụng – họ là bằng chứng sống!
Khóa học của Ngọ đáp ứng, tất cả những điều trên, và hướng dẫn thực hành chi tiết, hỗ trợ trọn đời.
Trong 3 lựa chọn ấy, lựa chọn nào dễ dàng cho bạn hơn?
Nếu bạn muốn nghiên cứu nhiều bài viết hơn, mời bạn đọc:
- Mục lục TẤT CẢ các bài viết chứng khoán của CophieuX
- Nghiên cứu khóa hoc chứng khoán Toàn diện, khoa học của Ngọ
Nguyễn Hữu Ngọ
Đào tạo chứng khoán & Tư vấn đầu tư
SĐT – Zalo: 096.774.6668
Chat Messenger: TẠI ĐÂY
Chat Zalo: TẠI ĐÂY
